تفسيرِ اهل عرفان از حديثِ قُدسي« اوليايي تحتَ قِبابي لا يَعرفُهُم غيري »

Interpretation of Ghodsi Hadith from Mystics’ Points of View

يكي از مشخصه هاي بارزِ عرفان و تصوّف اسلامي، بهره منديِ گُسترده آيينِ طريقت، از لُب و عصاره مفاهيمِ قرآني، و هم چنين مطابقتِ باورهاي رايج در آن، با احاديثِ قُدسي و نبوي است. از ديگر مولّفه هاي درخورِ توجه عرفانِ اسلامي، عنايتِ فراوانِ اهل معرفت به باطن و محتوا، و قايل گرديدنِ اعتبارِ ويژه براي تفسير و تاويل است. در مسلك و مرامِ تصوّف، هيچ‌گاه به ظاهرِ لفظيِ قانونِ الهي اكتفا نشده است. اهل عرفان در عوضِ بسنده كردن به ظاهرِ آياتِ الهي، تفسير و تاويلِ آن را وجهه همتِ خود قرار داده اند. اربابِ سير و سلوك بر مبناي اين اعتقاد، ضمن آن كه از آياتِ قرآني و احاديثِ نبوي و قدسي، تاويلاتي خاص ارايه نموده‌اند؛ آموزه هاي معرفتي خود را نيز، به اين اركان مستند ساخته اند. يكي از اين آموزه‌هاي معرفتي، كه اهل عرفان در هنگام بحث از ولي و مقامِ ولايت به طرح و بررسي آن پرداخته اند، مساله پوشيده بودنِ اوليا الله از نظرِ اغيار است. اهلِ تصوّف مبنايِ اين اعتقاد را بر اساسِ حديثِ قدسيِ « اوليايي تحتَ قِبابي لا يَعرفُهُم غَيري » استوار نموده اند. اين حديث، از جانبِ اربابِ سير و سلوك، دست‌مايه شرح و تفسيرهاي گوناگون قرار گرفته است. متصوّفه، ضمن ايراد استدلال در خصوصِ دلايلِ اين اختفا، درباره اين كه « قِباب » چه چيزهايي هستند، كه اوليا را از ديده اغيار مستور نگاه مي دارند، اقوالي متعدد بيان داشته اند. در اين مقاله سعي بر آن است تا ضمنِ بررسي و بازكاويِ سخنان و آراي مشايخِ اهل طريقت در خصوصِ اين موضوع، تفسيرِ ايشان از حديثِ مورد اشاره بيان گردد.

One of the dominant characteristics of mysticism and Islamic sufism is to seek a great enjoyment from Sufi’s ritual ( the behavior of the authorities ) from the juice and the core of the Quranic verses, and to make a comparison between all the common believes going around it with heavenly prophetic traditions. One of the other factors to deal with Islamic mysticism is too much consideration from those who seek the right way toward conscience and essence and try to create special value for interpretation and gloss. Instead , those who are in search of right virtue seemingly surrounded their our attempt to appearance of Quran verses , interpretation and justification of them . Seekers of the right traditions and customs not only have presented some unique interpretations from the Quran Hadiths ( traditions ) and Prophetic traditions and sacred based on their own beliefs and ideas, but documented their own doctrine knowledge in this regard. One of the doctrine knowledge which they delivered and searched for while dealing with discussion and presentation about Supreme Leader , is the hidden appearance of authorities from the strangers. Seekers and followers of traditions and customs have based the origin of such a belief on the heavenly saying “Interpretation of Hadith from Mysticisms points of view. This tradition has become the fundamental origin for various interpretations and commendations for those who are seeking for truth and virtue. Sufis have not only brought heir interpretations about the reasons of hideous appearance and what “hides” are which keep the authorities away from strangers ‘sight but also narrated different sayings about them. There has made an attempt in the following article to go around and uncover the authoritarians’ words and justifications related to the given issue and to point out their interpretations from the mentioned tradition.