كاربرد داده هاي رقومي در تهيه نقشه تغييرات پوشش گياهي ناحيه بياباني غرب رودخانه كرخه

Application of digital data in mapping vegetation changes in desert area of West Karkheh

مطالعات تفضيلي پوشش گياهي در مناطق بياباني به دليل محدوديت ها و شرايط خاص اين مناطق اغلب مشكل مي باشد. فن سنجش از دور با داشتن قابليت هاي متعدد مي تواند به عنوان روشي كارآمد در اين مناطق مورد استفاده قرار گيرد. هدف اين مطالعه تعيين شاخص گياهي مناسب جهت ارزيابي روند تغييرات پوشش گياهي در منطقه بياباني غرب كرخه طي يك دوره 18 ساله با استفاده از تصاوير سنجنده هاي (1991) TM و (2008) ASTER بود. پس از اندازه گيري سطح تاج پوشش گياهي منطقه، بر روي تصاوير؛ تصحيح هندسي و اتمسفري، روشهاي مختلف بارزسازي و طبقه بندي با روش حداكثر احتمال اعمال شد. نتايج نشان داد كه شاخص PVI2 مناسبترين شاخص براي تهيه نقشه تغييرات پوشش گياهي در سال هاي مورد نظر بود. بنابراين بر اساس اين شاخص، نقشه نهايي تغييرات در سه كلاس بيابان زايي، بدون تغيير و احيا توليد گرديد. همچنين نتايج نشان داد كه در طول دوره مطالعه، به دليل اجراي طرح هاي بيابان زدايي در بخش هايي از منطقه و انجام كشت تلفيقي، ميزان سطح پوشش افزايش يافته و سطح تغييرات پوشش به 5/17 درصد از كل منطقه رسيد. 8/69 درصد اين تغييرات مثبت و در كلاس احيا و 2/30 درصد از تغييرات منفي بوده كه در كلاس بيابان زايي قرار گرفت.

Detailed studies of vegetation in desert areas are almost difficult due to the limitations and conditions of the areas. Remote sensing technology with numerous capabilities can be used as an efficient method in the areas. This study was aimed to determine an appropriate vegetation index to assess vegetation changes in the desert area of West Karkheh over a period of 18 years using satellite images of TM (1991) and ASTER (2008). After measuring the canopy cover, geometric and atmospheric corrections, different methods of detection and classification were applied on the images with maximum likelihood method. Results showed that PVI2 index was the best indicator to produce vegetation changes map during the study. So based on this index, final map of desertification was produced in the three classes with no changes and rehabilitation. The results showed that canopy cover increased up to 17.5% of the total area during the study period due to the implementation of desertification projects in some parts of the region and combined cultivation. These changes were classified in two classes of rehabilitation (69.8%) and desertification (30.2%).