بررسي وضعيت استرس ناشي از مراحل درمان ريشه دندان در متخصصين معالجه ريشه، دستياران و دانشجويان دندان‌پزشكي:

Evaluation of stress resulting from endodontic therapy stages among endodontists and post-graduate and under-graduate dental students: A preliminary study

چكيده مقدمه: درمان‌هاي دندان‌پزشكي و به ويژه درمان ريشه دندان از زمره مشاغلي است كه داراي استرس شغلي بالايي است. اين پژوهش با هدف بررسي ميزان استرس شغلي درمان ريشه دندان در ميان متخصصان و دستياران اندودنتيكس و دانشجويان دندان‌پزشكي عمومي اجرا شد. مواد و روش‌ها: اين پژوهش از نوع توصيفي- پيمايشي و جامعه آماري شامل متخصصان و دستياران اندودنتيكس و دانشجويان دندان‌پزشكي بودند كه از ميان آن‌ها به ترتيب 36، 41 و 47 نفر به شيوه آسان انتخاب شدند. ابزار سنجش يك پرسش‌نامه محقق ساخته درباره استرس شغلي در حين درمان ريشه دندان در ده عامل بود. داده‌ها از طريق آزمون t تك نمونه‌اي تحليل گرديد. يافته‌ها: متخصصان در نه عامل استرس حين درمان ريشه دندان (001/0 > p value، 48/15- = t تا 83/4- = t) داراي استرس كمتر از حد متوسط و در استرس ناشي از موارد متفرقه (64/0 = p value، 47/0- = t) داراي استرس متوسط هستند، اما دستياران در هر ده عامل استرس ناشي از درمان ريشه دندان (001/0 > p value، 69/18- = t تا 18/2- = t) و دانشجويان دندان‌پزشكي عمومي در 9 حوزه (001/0 > p value، 93/3 = t تا 83/15- = t) داراي استرس كمتر از متوسط هستند (به جز استرس ناشي از كار روي مولر‌هاي فكين و تهيه حفره دسترسي موارد خاص، 87/0 = p value، 16/0 = t). نتيجه‌‌گيري: با توجه به محدوديت‌هاي اين مطالعه، استرس شغلي متخصصان، دستياران اندودنتيكس و دانشجويان دندان‌پزشكي در بيشتر موارد كمتر از متوسط گزارش شد. با اين حال به نظر مي‌رسد متخصصان در حوزه‌هايي نظير درمان‌هاي متفرقه، دستياران و دانشجويان در مواردي نظير تزريق و درمان‌هاي متفرقه نيازمند توجه بيشتري هستند. كليد واژه‌ها: استرس، دستياران دندان‌پزشكي، دانشجويان دندان‌پزشكي، درمان ريشه

Abstract Introduction: Dentistry, in particular root canal therapy, is associated with a high level of occupational stress. This research was carried out with the aim of studying the level of occupational stress among endodontists and post-graduate and under-graduate dental students. Materials and Methods: In this descriptive survey the subjects consisted of endodontists (n = 36) and post-graduate (n = 41) and under-graduate (n = 47) dental students, selected using accessible sampling technique. The research tool was a researcher-made questionnaire on occupational stress during root canal treatment in ten domains. Data were analyzed using one-sample t-test. Results: The results showed that endodontists had stress levels lower than the average (t = -4.83 to t = -15.48, p value < 0.001) in nine domains of endodontic therapy, with average levels of stress in miscellaneous treatment modalities (t = -0.47, p value = 0.64). Post-graduate students exhibited stress levels lower than the average in ten domains of endodontic therapy (t = -2.18 to t = 18.69, p value < 0.001) and under-graduate dental students exhibited stress levels lower than the average in nine domains of endodontic therapy (t = -15.83 to t = 3.93, p value < 0.001) except for stress of working on maxillary and mandibular molars and access cavity preparation in special cases (t = 0.16, p value = 0.87). Conclusion: Job stress of endodontists and post-graduate and under-graduate dental students in the majority of domains are lower than the average; however, the stress of endodontists in some domains such as miscellaneous treatment modalities, and post-graduate and under-graduate dental students in injection and miscellaneous treatment modalities should be considered. Key words: Post-graduate dental students, Root canal therapy, Stress, Under-graduate dental students