مقايسه ويژگي هاي گرانيتوييدهاي كم پتاسيم و غني از پتاسيم در مجموعه ي نفوذي الوند

The comparison of characteristics of low-K and high-K granitoids in the Alvand intrusive complex

مجموعه ي نفوذي الوند در جنوب همدان، در زون سنندج-سيرجان واقع شده است. اين مجموعه شامل سنگ هاي مافيك تا فلسيك مانند گابرو، ديوريت، توناليت، گرانوديوريت، گرانيت، آپليت و پگماتيت است. سنگ هاي شبه گرانيتي بخش اعظمي از سنگ هاي اين مجموعه را به خود اختصاص مي دهند كه از اين ميان مي توان به دو دسته گرانيتوييدهاي پورفيروييد و گرانيتوييدهاي بسيار روشن اشاره كرد. گرانيتوييدهاي پورفيروييد غني از پتاسيم بوده در حالي كه گرانيتوييدهاي بسيار روشن فقير از پتاسيم هستند. ويژگي هاي سنگ نگاري و زمين شيمي سنگ هاي گرانيتوييدي نشان مي دهد كه اين دودسته از هم مجزا بوده و احتمالاً از جدايي يك ماگما حاصل نشده اند. گرانيتوييدهاي بسيار روشن نسبت به گرانيتوييدهاي پورفيروييد از CaO، Na2O و Al2O3 غني تر و از K2O، FeO و MgO فقيرترند و روند تبلور جدايشي از يك ماگماي مشترك با گرانيتوييدهاي ديگر را نشان نمي دهند. دامنه ي تغييرات مقدار?REE و (La/Yb)N در گرانيتوييدهاي بسيار روشن گسترده تر از ساير سنگ هاي ديگر است. مقادير Eu/Eu* در گرانيتوييدهاي پورفيروييد 38/0-61/0، در گرانيتوييدهاي بسيار روشن 52/0-33/11 و در آپليت ها 15/0-15/2 است. بي هنجاري منفي Eu در گرانيتوييدهاي پورفيروييد با خاستگاه پوسته اي كه براي آنها در نظر گرفته شده است، همخوان است. با توجه به اينكه گرانيتوييدهاي بسيار روشن به دليل مقدار نسبتاً زياد CaO و Na2O غني از پلاژيوكلاز هستند لذا به دليل جانشيني Eu به جاي Ca در شبكه اين كاني، اين سنگ ها از خود بي هنجاري مثبت Eu نشان مي دهند. آپليت ها و پگماتيت هاي منطقه از نظر زمين شيمي بيشتر به گرانيتوييدهاي پورفيروييد شباهت دارند و احتمالاً از جدايي آنها حاصل شده اند.

The Alvand intrusive complex is located in south of Hamedan in Sanandaj-Sirjan Zone. This complex is composed of mafic to felsic rocks such as gabbro, diorite, tonalite, granodiorite, granite, aplite and pegmatite. Granitoid rocks comprise major part of the complex. Granitoids can be divided into two categories: porphyroid granitoids and hololeucocratic granitoids. Porphyroid granitoids are K-rich but hololeucocratic granitoids are K- poor. Petrographical and geochemical properties of granitoid rocks are seperate and they are not produced from a unique magma sources. Hololeucocratic granitoids in contrast to porphyroid granitoids are rich in CaO, Na2O and Al2O3 and poor in K2O, FeO and MgO. They are not producted from fractional crystallization of other granitoids. ?REE and (La/Yb)N in hololeucocratic granitoids have wide range than other rocks. Eu/Eu* ratios in Porphyroid granitoids is 0.38-0.61 in hololeucocratic granitoids is 0.52-11.31 and in aplites is 0.15-2.15. Porphyroid granitoids show negative Eu anomaly according to their crustal source. Considering that hololeucocratic granitoids are rich in Na2O and CaO, they are plagioclase rich and hence show positive Eu anomaly related to replacement of Ca by Eu in this mineral. Aplites and pegmatites of the region have characteristics resemble to porphyroid granitoids and are probably generated by differentiation of them.