تاثير آموزش مهارت‌هاي هم‌دلي بر عملكرد هم‌دلانه پزشكان خانواده دانشگاه علوم پزشكي جهرم

The Impact of Empathy Training Workshops on Empathic Practice of Family Physicians of Jahrom University of Medical Sciences

مقدمه: هم‌دلي يكي از اجزاي مراقبت از بيماران است. اجماع عمومي بر اين است كه هم‌دلي در ارتباط پزشك و بيمار حياتي است و بنابراين مقوله مهمي در آموزش پزشكي مي‌باشد، اما چالش اساسي در اين است كه آيا مهارت هم‌دلي قابل آموزش و يادگيري است؟ هدف از انجام اين مطالعه بررسي تاثير آموزش مهارت هم‌دلي بر عملكرد هم‌دلانه پزشكان عمومي خانواده است. روش‌ها: اين مطالعه نيمه تجربي در سال 1388در دانشگاه علوم پزشكي جهرم انجام شد. جامعه پژوهش پزشكان خانواده جهرم و بيماران آنها بود. نمونه‌گيري پزشكان به روش سرشماري و نمونه‌گيري بيماران به روش آسان بود. كل پزشكان خانواده وارد مطالعه شدند. به ازاي هر پزشك، 5 نفر از بيماران او وارد مطالعه ‌گرديدند، بنابراين در حدود 20 پزشك خانواده. 10 نفر در گروه تجربي و10 نفر در گروه شاهد وارد پژوهش شدند. همچنين 100 بيمار در مرحله قبل از آموزش (50 بيمار از پزشكان گروه تجربي و50 بيمار از پزشكان گروه شاهد) و 100بيمار نيز بعد از آموزش (جمعاً 200بيمار) وارد مطالعه شدند. ابزار جمع‌آوري اطلاعات پرسشنامه استاندارد هم‌دلي جفرسون بود كه به روش مصاحبه با بيماران تكميل گرديد. داده‌ها با استفاده از آزمون آمار توصيفي (فراواني مطلق و نسبي) وآزمون تي مستقل و تي زوج تجزيه و تحليل شد. نتايج: مقايسه ميانگين نمرات عملكرد هم‌دلانه پيش‌آزمون در گروه شاهد (39/0±83/1) و تجربي(20/0±85/1) تفاوت آماري نشان نداد (673/0p= و 423/0=t). اما مقايسه ميانگين و انحراف معيار نمرات عملكرد هم‌دلانه در گروه‌هاي تجربي (45/0±95/2) و شاهد (33/0±82/1) بعد از برگزاري كارگاه آموزشي براي پزشكان گروه مورد تفاوت معنادار نشان داد (000/0p= و 19/14=t). نتيجه‌گيري: مداخله ما براي آموزش مهارت‌هاي هم‌دلي در ايجاد تغيير قابل ملاحظه در عملكرد هم‌دلانه پزشكان موثر بود. هم‌دلي يك مهارت قابل يادگيري و آموزش مي‌باشد.

Introduction: Empathy is a component of patient care. There is general agreement that empathy is crucial in physician-patient relationship and thus an important issue in medical education. We tested whether an empathy training workshop for family physicians could improve their empathic practice rated by patients. Methods: This was a quasi-experimental pre-test/post-test study and was performed in 2010 in Jahrom University of Medical Sciences. All 20 family physicians in Jahrom were included and divided randomly into two equal groups. To evaluate the practice of family physicians, we assessed their practice through their patients. Five patients from each doctor (using convenient sampling) were polled (total of 100 patients in pre-test and 100 patients in post-test) . Baseline emphatic practice of each doctor was assessed using Jefferson Scale of Patient’s Perceptions of Physician Empathy (JSPPPE). Then, one group of doctors participated in the empathy skills workshop, while the other group did not. One month after the workshop, empathic practice of both groups of doctors was re-assessed. The scores of both groups before and after the communication skills workshop were compared. Results: The mean scores of emphatic practice of both groups before the workshop (1.85±0.2, 1.83±0.39, out of 5) were compared and the results showed that there was no significant difference between them (p=0.673, t=0.423). There was a significant difference between the mean score of empathic practice in experimental group (2.95±0.45) compared to the control (1.82±0.33) in post-test measurement (p < 0.000, t=14.19). Conclusion: Our training intervention was effective in producing a significant change in family physicianʹs empathic practice as well as the patientʹs satisfaction. Empathy is a skill that can be acquired by practice.