شوك هاي رابطه مبادله و تراز تجاري در ايران: آيا اثر هاربرگر ـ لارسن ـ متزلر وجود دارد؟

Terms -of -Trade Shocks and the Balance of Trade in Iran: There is a Harberger – Laursen - Metzler Effect

هدف اين مقاله، بررسي اثر شوك رابطه مبادله بر تراز تجاري در قالب فرضيه اثر هاربرگر ـ لارسن ـ متزلر در اقتصاد ايران است. طبق اين اثر، افزايش برون زاي موقت رابطه مبادله در اقتصادهاي كوچك باز موجب بهبود موقتي تراز تجاري اين كشورها مي شود، اما با گذشت زمان اين ارتباط از بين رفته و ميرا مي‌گردد. به‌منظور بررسي الگوي سيستماتيك واكنش هاي تراز تجاري به شوك هاي رابطه مبادله از روش خود رگرسيون‌برداري ساختاري در دوره زماني (1389ـ 1338) استفاده شده است. متغيرهاي الگو عبارتند از رابطه مبادله، تراز تجاري و توليد ناخالص داخلي. نتايج تجربي مويد وجود اثر هاربرگر ـ لارسن ـ متزلر در اقتصاد ايران است، به اين معنا كه شوك‌هاي مثبت رابطه مبادله در كوتاه مدت باعث بهبود تراز تجاري مي شود، اما اين اثر به‌سرعت ميرا مي‌شود.

The main purpose of this article is to study the impacts of terms-of-trade shocks on trade balance in Iran, using the HLM (Harberger – Laursen – Metzler) Effect theory. According to HLM Effect, an exogenous temporary increase in terms-of-trade of a small open economy leads to a temporary improvement in that country’s trade balance, but this effect fades away as time passes by. To study whether any systematic patterns exist in the responses of the trade balance, given to the terms-of-trade shocks, a Structural Vector Auto Regression (SVAR) model has been employed. The variables used are terms of trade (unit value of export to unit value of import); Gross Domestic Product in constant prices and trade balance (net export to Gross Domestic Product) during 1959-2010. Our results approve the idea that there exists an HLM Effect in Iranʹs Economy.