مضامين اخلاقي در بوستان و مقايسه‌ آن با نهج‌البلاغه

Ethical and moral themes in the utopia of Saadi in Boostan and its comparison with Imam Ali’s Nahjolbalaghe

بوستان سعدي مثنوي اجتماعي ارزشمندي است كه شاعر در آن دنيا را آنگونه كه بايد باشد به تصوير كشيده است و مضامين اخلاقي انسان‌سازي در آن مطرح شده كه عمل به آنها فرد را به سعادت مي‌رساند و او را براي حضور در جامعه آرماني آماده مي‌كند. سعدي آرمان‌شهر خود را به تاثير از دستورهاي انسان‌ساز اسلام طراحي نموده است كه در اين بيان قرآن كريم و به تبع آن نهج‌البلاغه امام‌علي(ع) كامل‌ترين الگوها و سرمشق‌هاي او بوده‌ است. نهج‌البلاغه كه آن را دون كلام خالق و فوق‌كلام مخلوق ناميده‌اند و به «اخ‌القرآن» معروف است،در شعر و نثر فارسي تاثير فراواني از نظر لفظ و محتوا به جا گذاشته است. سعدي از جمله شعرا و نويسندگاني است كه در جاي‌جاي آثارش از اين اثر كامل تاثير پذيرفته است كه فراواني اين ‌تاثيرپذيري محقق را شگفت‌زده مي‌نمايد. اين مقاله بر آن است كه برخي از مضامين اخلاقي و تعليمي بوستان سعدي را كه شيخ اجل براي پي‌ريزي آرمان‌شهر خود بر آن تاكيد ورزيده، بررسي نمايد و آنها را با همان مضامين در نهج‌البلاغه امام علي(ع) مقايسه كند.

An attempt was made to compare some moral and educational themes of Saadi’s Boostan that has been emphasized in his utopia with those moral themes in Nahjolbalaghe of Imam Ali (AS). Boostan is a valuable social Masnavi in which the poet depicted the world in such a way that it should be. The moral themes of human beings that have been suggested in the book bring happiness and prosperity for human and prepare them to live in utopia. Saadi designed his utopia under the influence of Islamic human values, Nahjolbalaghe and Quran that they are the most complete models and patterns. Saadi is one of the poets and authors who have been influenced by Nahjolbalaghe.The amount of this effectiveness for his work has surprised researchers. This study is trying to answer this question. Did Saadi pay attention to religious text in Boostan, particularly Nahjolbalaghe, and how much is the amount of this effectiveness in the area of ethical and moral themes?