اثر كودهاي آلي بر خصوصيات كمي و كيفي گياهان دارويي اسفرزه (Forssk. Plantago ovata)، قدومه شيرازي (L. homolocarpum (Alyssum، قدومه شهري (L. Lepidium perfoilatum) و تخم شربتي(Lalementia iberica L.)

Effect of organic fertilizers on quality and quantity characteristics of blond psyllium (Plantago ovata Forssk.) clasping peperweed (Lepidium perfoilatum L.), qodumeh Shirazi (Alyssum homolocarpum L.)

اين آزمايش با هدف بررسي اثرات كودهاي آلي بر خصوصيات كمي و كيفي گياهان دارويي اسفرزه (.Forssk Plantago ovata)، قدومه شهري (.L Lepidium Perfoilatum)، قدومه شيرازي (Alyssum homolocarpum L.) و تخم شربتي (.L Lalementia iberica) در مزرعه دانشكده كشاورزي دانشگاه فردوسي مشهد در سال زراعي 89-1388بصورت اسپليت پلات در قالب طرح بلوك هاي كامل تصادفي در سه تكرار اجرا شد. فاكتور اصلي شامل انواع كودهاي آلي كود گاوي، ورمي‌كمپوست، كمپوست قهوه و كمپوست قارچ و فاكتور فرعي شامل چهار گونه دارويي اسفرزه، قدومه شهري، قدومه شيرازي و بارهنگ بود. تاثير كودهاي آلي مختلف روي گياهان مورد آزمايش از نظر كليه صفات مورد مطالعه بجز وزن هزاردانه معني دار بود. اثر متقابل نوع گياه و نوع كود آلي فقط براي صفت وزن خشك اندام هاي هوايي معني‌دار شد. در بين گياهان دارويي مورد بررسي، تخم شربتي بطور متوسط از نظر ميزان موسيلاژ (75/27 درصد) نسبت به قدومه شيرازي (16 درصد)، اسفرزه (92/15) و قدومه شهري (92/15 درصد) بيشترين ميزان را داشت. در بين كودهاي آلي، استفاده از نوع كود گاوي كاملاً پوسيده با توليد 1816 كيلوگرم در هكتار ماده خشك، عملكرد بذر 5/467 كيلوگرم در هكتار، تعداد 550 بذر در گياه، ارتفاع گياه 17/32 سانتي‌متر و ميزان موسيلاژ 75/20 درصد، بيشترين مقادير را به خود اختصاص داد.

This experiment was carried out in experimental farm of Agricultural Faculty of Ferdowsi University of Mashhad, Iran during 2010. The design was split plot with three replications. Main plots were the medicinal plant species consist of: blond psyllium (Plantago ovate Forssk.), clasping peperweed (Lepidium perfoilatum L.), qodumeh Shirazi (Alyssum homolocarpum L.) dragonʹs head (Lalementia iberica L.) and subplots were various organic fertilizer consist of cow manure, vermicompost (based on cow manure), coffee compost and spent mushroom compost. Results showed that medicinal plants had significant difference for number of seeds per plant, shoot dry matter, seed yield, plant height and mucilage percentage. Effect of various organic matter on all traits except for 1000-seed weight was significant. Interaction of organic fertilizers and plant was significant for dry matter. dragonʹs head had the most mucilage percentage (27.75%) and cow manure was the best fertilizer because it had the highest amounts of dry matter (1816 kg.ha-1), seed yield (467.5 kg.ha-1), number seed per plant (550 seeds.plant-1), plant height (23.17 cm) and mucilage percentage (20.75%).