بررسي همبستگي فنوتيپي و ژنوتيپي بين عملكرد دانه و صفات مهم زراعي در لاين هاي اميد بخش برنج

Genotypic and phenotypic correlations between grain yield and some agronomic traits in promising rice lines

در اصلاح ارقام زراعي مقايسه لاين هاي اميد بخش با ارقام رايج مي تواند به شناخت هر چه بيشتر و پيشرفت برنامه هاي اصلاحي كمك نمايد. اين تحقيق جهت تعيين روابط بين عملكرد دانه و برخي صفات زراعي براي هفت لاين اميد بخش برنج و رقم شيرودي در سال 1384 در موسسه تحقيقات برنج كشور- معاونت مازندران (آمل) در قالب طرح بلوك هاي كامل تصادفي با 4 تكرار اجرا گرديد. در اين تحقيق 11 صفت زراعي شامل عملكرد دانه و اجزا آن و خصوصيات مورفولوژيكي بوته و دانه اندازه گيري شد. نتايج تجزيه واريانس نشان داد كه بين ژنوتيپ ها از نظر اكثر صفات مورد مطالعه اختلاف معني دار وجود دارد كه دلالت بر وجود تنوع ژنتيكي مي نمايد. مقايسه ميانگين ها نيز نشان داد كه لاين شماره 2 از لحاظ عملكرد و برخي از صفات مهم زراعي نسبت به ساير ژنوتيپ ها برتري دارد. همچنين در اين بررسي عملكرد دانه همبستگي ژنوتيپي و فنوتيپي مثبت و معني داري با صفات ارتفاع بوته (**0/64 =p و **72/0 =g)، طول خوشه (**59/0= p ,**78/0 =g)، وزن خوشه (**55/0= p ,**81/0 =g)، تعداد دانه پر (**55/0= p ,**79/0 =g) و مساحت برگ پرچم (**5/0= p ,**64/0 =g) نشان داد. بطور كلي نتايج اين تحقيق نشان داد كه لاين شماره 2 نسبت به رقم شيرودي براي صفات مساحت برگ پرچم، تعداد دانه پر، وزن خوشه و طول خوشه داراي برتري بود.

In crops improvement, comparison of promising lines with local cultivars can be effective for assessing breeding programs. In order to study the relationships between grain yield and some agronomic traits of rice, a field experiment was conducted on seven promising rice lines Shiroodi cultivar at in Rice Research Institute of Iran (Deputy of Mazandaran-Amol) 2005. The experimental design was randomized complete block with four replications. In this study 11 traits including grain yield and yield component, grain and plant morphological characters were measured. Results of analysis of variance showed significant differences among genotypes in terms of traits under study, which indicates the existence of genetic variations. Mean comparison showed that line 2 are better based on their yields and some other traits. Grain yield showed was positively significant genotypic and phenotypic correlations with plant height (g= 0.72**, p= 0.64**), length panicle (g= 0.78**, p= 0.59**), weight panicle (g= 0.81**, p= 0.59**), number of filled grains (g= 0.79**, p= 0.55**) and flag leaf area (g= 0.64**, p= 0.5**). Overall results of this study showed that No. 2 line to the superior ratio Shiroodi cultivar for traits, flag leaf area, number of filled grains, weight panicle and length panicle.