بررسي اثر تنش خشكي بر تركيب‌هاي آنتي‌اكسيدان در گياه دارويي كتان (Linum usitatissimum L.)

Investigation on the effects of water stress on antioxidant compounds of Linum usitatissimum L.

خشكي ازجمله تنش‌هاي فيزيكي است كه به‌عنوان عامل محدودكننده رشد گياهان در بيشتر نقاط جهان شناخته شده‌است. در اين پژوهش بذر كتان (Linum usitatissimum L.) در گلدان‌هاي پلاستيكي حاوي شن- رس- خاك‌برگ با نسبت 1:1:2 كاشته شد. پس از كامل شدن سومين برگ اصلي گياه، تنش در سه سطح براساس ظرفيت زراعي (شاهد FC، FC 3/2، FC 3/1) به مدت 10 روز اعمال شد. اين آزمايش با سه تكرار براساس طرحي كاملاً تصادفي انجام شد. به منظور بررسي اثر تنش خشكي بر مكانيسم‌هاي دفاعي غيرآنزيمي گياه دارويي كتان، گياهان ابتدا از گلدان‌ها خارج و سپس ميزان كاروتنوييد، آنتوسيانين، فلاونوييد، تركيب‌هاي فنلي و پرولين در آنها اندازه‌گيري شد. نتايج آماري با استفاده از نرم‌افزار SPSS در سطح 05/0 نشان داد كه ميزان آنتوسيانين، تركيب‌هاي فنلي و پرولين با افزايش تنش خشكي افزايش يافت و اين افزايش معني‌دار بود. لازم به ذكر است كه تجمع پرولين در اندام هوايي بيشتر از ريشه مي‌باشد. ميزان فلاونوييد در شرايط FC 3/2 ابتدا افزايش و بعد كمي كاهش يافت، اما به هر حال در مقايسه با شاهد ميزان فلاونوييد افزايش يافت. ميزان كاروتنوييد در اين آزمايش در برگ گياه كتان كاهش معني‌داري را با شاهد نشان داد.

Water deficit is one of the most important factors affecting the growth of plants. In this research, Linum usitatissimum L. seeds were sown in plastic pots containing sand, clay and peat (2: 1: 1). When the third leave was appeared, water stress was done at three levels of control, 1/3 field capacity and 2/3 field capacity for 10 days in three duplication on the basis completely randomized design. The amount of carotenoid, anthocyanin, flavonoid, phenolic compound and proline was measured to study the effect of drought stress on non-enzymatic defense mechanisms. Data were subjected to analysis of variance by SPSS statistical software and means were compared by Duncanʹs test at p ? 0.05 significance level. It is noteworthy to state that proline accumulation in aerial parts of the Linum was more than that of the root. The results showed that the amount of praline, phenolic compound and anthocyanin significantly increased but the amount of flavonoid in 2/3 FC increased and then slightly decreased however it increased as compared with the control. In the current study, the amount of carotenoid in the leaves of Linum significantly decreased.