شناسايي و تعيين مقدار تركيب‌هاي آنتي‌اكسيداني روغن دانه كاپاريس اسپينوزا (Capparis spinosa L.) در ايران

Detection and determination of antioxidant compounds of seed oil of Capparis spinosa L. in Iran

اين مقاله اولين مطالعه در ايران پيرامون شناسايي و تعيين كمّيت تركيب‌هاي داراي خواص آنتي‌اكسيداني در روغن دانه گياه غذايي و دارويي كاپاريس اسپينوزا (Capparis spinosa L.) كه از منطقه دشت مغان جمع‌آوري شده مي‌باشد. نتايج بدست‌آمده به‌صورت ميانگين در سه تكرار گزارش مي‌شوند. در روغن دانه استخراج شده به روش سوكسله با استفاده از حلال هگزان درصد كل تركيب‌هاي غيرصابوني شونده برابر با 36/2% اندازه‌گيري شد. شناسايي و تعيين كمّيت تعدادي از اجزاي تشكيل‌دهنده تركيب‌هاي غيرقابل صابوني‌شونده روغن كه داراي خواص آنتي‌اكسيداني مي‌باشند نشان مي‌دهد كه مقدار 27/0% روغن مربوط به استرول‌ها بوده كه غالب اين دسته را بتاسيتوسترول 60%، كمپسترول 13% و استيگمااسترول 10% شامل مي‌شود. همچنين محتوي پتانسيل خوبي از منبع 7% 5 اونااسترول مي‌باشد. تركيب استرولي روغن دانه كاپاريس اسپينوزا با روغن بادام‌زميني و روغن زيتون قابل‌مقايسه است. مقدار ppm93 در روغن، مجموع توكوفرول‌ها و توكوترينول‌ها اندازه‌گيري شد كه اين ميزان بسيار به روغن زيتون نزديك است و نيز غني از ايزومر گاماتوكوفرول مي‌باشد. اين روغن غني از بتا-كاروتن ppm 280 است كه اين ميزان نزديك به حداقل مقدار موجود در روغن پالم رنگبري نشده‌است. ميزان كل تركيب‌هاي فنوليك در روغن ppm 61/86 ، بود كه بسيار ناچيز مي‌باشد.

This paper is the first report on detection and determination of antioxidant compounds in seed oil of medicinal and edible shrub of Capparis spinosa L. collected from Dashte-Moghan. The results are expressed as the mean of three separate replications. Seed oil was extracted by hexane in a soxhelt apparatus and 2.36% was recorded as the total percentage of unsaponifiable matter. Detection and determination of some of the components of the unsaponifiable matter which have antioxidant properties shows that 0.27 % of the oil is related to sterols. B-sitosterol (60%), campestrol (13%) and stigmasterol (10%) are as the most abundant sterols and this oil has a great potential source of -avenasterol (7%). Moreover, the sterol composition of this oil is comparable to peanut oil and olive oil. Total content of tocopherols and tocotrienols was 93.43 ppm which is too close to olive oil. In addition, ?-isomer is predominant tocopherol. This oil is rich of beta-carotene (280mg/kg) that is close to the unbleached palm stearin. The total phenolic compounds were ignorable.