تاثير كودهاي بيولوژيك و شيميايي بر خصوصيات كمي و كيفي سه رقم آفتابگردان روغني

The effect of biofertilizers and chemical fertilizers on the quantitative and qualitative features of three cultivars of sunflower

براي بررسي اثرات كودهاي بيولوژيك بر خصوصيات كمي و كيفي سه رقم آفتابگردان روغني تحقيقي دو ساله طي سال هاي 1386 و 1387 در مزرعه تحقيقات كشاورزي شهرستان خوي اجرا شد. اين تحقيق به صورت آزمايش فاكتوريل بر پايه بلوك هاي كامل تصادفي در 4 تكرار به مورد اجرا گذاشته شد. ارقام آفتابگردان به عنوان سطوح فاكتور اول شامل هايسان 33، آلستار و اروفلور و فاكتور دوم شامل تركيبي از تلقيح بذور با كودهاي بيولوژيك و مصرف كودهاي شيميايي با هشت سطح شامل 50% سولفات پتاسيم + بيوسولفور، 100% سولفات پتاسيم + بيوسولفور، 100% سولفات پتاسيم مورد نياز، 50% اوره + ازتوباكتر، 50% اوره + نيتروكسين، 50% اوره + ازتوباكتر + نيتروكسين، 100% اوره مورد نياز، 100% سولفات پتاسيم + 100% اوره بود. نتايج آزمايش نشان داد كه اثر رقم و كود بر ارتفاع بوته، عملكرد دانه و روغن معني دار بود. اثر متقابل دو فاكتور نيز بر ارتفاع بوته و عملكرد روغن اثر معني داري داشت. مقايسه‎ي ميانگين هاي ارقام حاكي از برتري هايسان 33 از لحاظ صفات مورد بررسي نسبت به دو رقم ديگر بود. به طوري‎كه هايسان 33 با قطر طبق معادل 8/18 سانتي متر بيش‎ترين عملكرد دانه و روغن را به ترتيب با 3832 و 1705 كيلوگرم در هكتار توليد كرد. بين سطوح كودي تلقيح بذور با بيوسولفور همراه با مصرف كامل سولفات پتاسيم مورد نياز (طبق توصيه آزمايشگاه خاك) و تلقيح بذور با ازتوباكتر و نيتروكسين به همراه مصرف 50% اوره مورد نياز بيش‎ترين تاثير مثبت را در افزايش عملكرد دانه و روغن داشتند. در نهايت طبق نتايج 2 ساله تحقيق تلقيح بذور آفتابگردان با كودهاي بيولوژيك همراه با كاهش مصرف كودهاي شيميايي مانند كودهاي نيتروژنه مي تواند در بهبود خصوصيات كمي و كيفي ارقام روغني مفيد باشد.

In order to survey the effects of biofertilizers on the quantitative and qualitative features of three cultivars of oil-sunflower (Helianthus annus) this study was carried out during the years of 2007-2008 in ‎ "Khoy". The experiment was done in factorial test based on complete randomized blocks design in four replications. the cultivars of sunflower as the first factor in 3 levels included Hisun 33, Alstar and Euroflor; and the secondary factor included compound of seeds inoculation with biofertilizers and chemical fertilizers in 8 levels included 50% K2SO4 + Biosulfur, 100% K2SO4 + Biosulfur, 100% K2SO4, 50%Urea + Azotobacter, 50% Urea + Nitroxin, 50% Urea + Azotobacter + Nitroxin, 100% Urea, 100% Urea + 100% K2SO4. The results of the experiment showed that the effect of cultivar and fertilizer was significant on plant height, grain yield and oil yield. The interaction effect also was significant on plant height and oil yield. The comparison between the averages of cultivars showed that Hisun 33, concerning with the qualities studied, were better than other two cultivars. So that Hisun 33 produced diameter of tray 18.8 cm, the maximum grain yield and oil yield respectively with 3832 and 1705 Kg per hectare. Among ‎ different levels of fertilizers of seeds inoculation with Biosulfur + 100% K2SO4 and 50 % Urea + Azotobacter + Nitroxin had the outmost positive effect on the increasing of, grain yield and oil yield. Ultimately, the total results of two year research seeds inoculation of sunflower with biofertilizers accompanied by decreased use of chemical fertilizers, like nitrogen fertilizers can have benefit on the improving features of quantitative and qualitative oil – cultivars.