تاثير آنومالي هاي دماي سطح درياي عمان بر بارندگي فصول پاييز و زمستان سواحل جنوب شرقي ايران

The Effects of Oman Sea Surface Temperature Anomalies in Autumn and Winter Precipitation of Southeast Coasts of Iran

چكيده تغييرپذيـري درجه حرارت سطح دريا (SST) نقش بسيار مهمي را در پيدايش و تكامل فرايندهاي اقيانوس شناسي و اقليمي نظير بارندگي هاي سنگين و سيلاب هاي ناشي از آن، نوسانات سطح دريا در مقياس كلان و شكل گيري سيكلون هاي حاره اي دارند. در اين پژوهش تاثير دماي سطح آب درياي عمان (SST) در فصول چهارگانه سال بر بارندگي فصول پاييز و زمستان سواحل شمالي آن مورد ارزيابي قرار گرفته است. داده هاي دماي سطح آب بر اساس ميانگين گيري از 4 نقطه در سطح درياي عمان از طريق داده هاي آرشيو مركز تحقيقاتي NCEP وابسته بهNOAA توسط نرم افزار Gradsاستخراج گرديد و داده هاي اقليمي سه ايستگاه ساحلي چابهار، جاسك و بندرعباس نيز مورد استفاده قرار گرفت. دوره هاي گرم، سرد و نرمال (شرايط معمولي دماي سطح آب دريا) تعريف و ميانه بارندگي در هر دوره به ترتيب Rw،Rc و Rbمحاسبه و از مقادير نسبت هاي به منظور ارزيابي ميزان تاثير اين شرايط بر بارندگي استفاده شده است. نتايج نشان داد كه وقوع شرايط گرم (سرد) در دماي سطح آب درياي عمان در فصل بهار با كاهش (افزايش) بارندگي در فصول پاييز و زمستان ايستگاه هاي مورد مطالعه همراه بوده است. همچنين بارندگي هاي زمستانه هم زمان با ناهنجاري هاي مثبت دماي سطح دريا در تابستان چشمگير بوده اند. جهت بررسي ساز و كار مربوط به تاثير دماي سطح آب درياي عمان بر بارندگي نواحي ساحلي، نقشه هاي خطوط جريان ، رطوبت نسبي و امگا تهيه و مورد استفاده قرار گرفت. نتايج حاكي از تاثير دماي سطح آب دريا بر روي الگوهاي رطوبت نسبي و خطوط جريان در سطح دريا به عنوان مكانيزم اصلي تغيير ميزان بارندگي است. عموماً طي شرايط پرباران خطوط جريان بر روي دريا مسير طولاني تري را طي نموده و ميزان رطوبت سامانه هاي باران زا و جريان هاي صعودي حاكم بر آنها جهت ايجاد بارندگي مهياتر بوده اند.

Abstract: The Effects of Oman Sea Surface Temperature Anomalies in Autumn and Winter Precipitation of Southeast Coasts of Iran The sea surface temperature (SST) variations play a very important role in the creation and maintenance of climatological and oceanographic processes such as heavy precipitation and subsequent floods, large-scale sea level fluctuations and tropical cyclones. In this paper the effects of Oman sea surface temperature (SST) on the autumn and winter precipitation of its northern coast, were investigated. The SST data was obtained from NCEP archives based on 4 points averaging nodes in Oman sea surface using GRADS software. Also the climatic data of 3 stations of Iranian coast (Chahbehar, Jask and Bandar Abas) were used. The warm (Rw), cold (Rc) and normal (Rb) periods of Oman SST were explained and the median of precipitations in each periods is calculated. The Rw\Rb, Rc\Rb and Rc\Rw ratios were used for evaluating the effects of these conditions on the precipitations anomalies on the coast. The results shown that the spring warm (cold) SST conditions in Oman sea can decrease (increase) precipitation in the selected stations of regions. Also the winter and autumn precipitation on northern coasts is remarkable, being synchronous to positive anomalies of summer SST. For considering the mechanism of the effect of Oman sea surface temperature on coastal precipitation, the stream lines, relative humidity and Omega maps were prepared and used. The results showed that the SST effects on stream lines and relative humidity on sea surface are the major mechanisms of precipitation anomalies. Generally during higher precipitation periods, the streamlines over the sea are navigate a longer route and therefore the moisture contents of rainfall systems and ascending currents are suitable for precipitation. Keyword: Sea Surface Temperature, Oman Sea, Southeast Coasts of Iran, Stream lines, Relative humidity.