بررسي مباني حقوق اجتماعي

A Critical Study of Principles of Social Rights

حقوق اجتماعي، جايگاه مهمي در انديشه‌هاي سياسي، فقهي، حقوقي و مديريت‌هاي اقتصادي و اجتماعي دارد. در دين مبين اسلام، از همان آغاز شكل‌گيري، چه در نصوص و چه در عمل و سيره پيشوايان دين، اهميت حقوق اجتماعي به‌لحاظ حفظ كرامت انساني و تامين بنيان‌هاي جامعه سالم ديني يادآور شده و براي آن، نظام خاص حقوقي و اجرايي طراحي شده است. اين در حالي است كه در نظام‌هاي غربي، راجع به حقوق اجتماعي، مباني، الگو و نظام مطلوبي وجود ندارد. به‌تاسي از انديشه مترقي اسلامي، جلوه‌هاي نظام حقوق اجتماعي را مي‌توان در اصول متعدد، از ‌جمله بند4 اصل3 (بيمه ‌بيو‌گان و زنان سالخورده و بي‌سرپرست)، اصل28 (حق كار)، اصل29 (حق تامين اجتماعي)، اصل30 (حق آموزش) و اصل31 (حق مسكن) قانون اساسي جمهوري اسلامي ايران مشاهده كرد. در اين مقاله، ضمن آشنايي با زمينه‌هاي فكري حقوق اجتماعي، جايگاه اين حقوق در انديشه‌هاي اسلامي و غربي بررسي مي‌شود.

Social rights have a critical role not only in political, religious, and legal thinking, but also in social and economic management. Islam from its arising both in Islamic texts and in practice and Imams’ deeds emphasized on social rights for their role in preserving human dignity and providing the hard stones of a healthy religious society and has developed a legal and administrative system. On the contrary, in western systems there are no proper principles, pattern, and framework for social rights. Following the progressive Islamic thought, social rights system in Iran is manifested in different principles of the constitutional law of Islamic republic of Iran including: principle 3, article 4(the insurance of widowed, old and guardianless women), principle 28 (right of work), principle 29 (right of social security), principle 30 (right of education), principle 31 (right of habitation).This article not only introduces philosophical background of social rights but also discusses their role in Islamic and Western thinking.