تحليلي انتقادي از كتاب فلسفه حقوق؛

Critical Philosophy to Criticize Iranian Philosophy of Law:

نزديك به سه دهه است كه بشر معاصر بار ديگر به‌سراغ سوالات سابق جامعه خويش در فلسفه حقوقي رفته است كه از قدمت طرح منسجم آن حداقل بيش از سه هزار سال مي‌گذرد. محققان معاصر به‌سبك تبار يوناني اين دانش، در عرصه فلسفه حقوق، خواسته يا ناخواسته، متوجه مسيله‌اي‌كليدي شده‌اند كه به توليد ادبياتي غني اما همچنان مبهم و ذهني‌درتسهيل دسترسي‌همگان به صلح و دستيابي عموم به‌برابري منجر شده است. فلسفه حقوق كنوني نزديك به نيم قرن است كه بازهم از «عدالت» سخن مي‌گويد؛ بحثي كه نه قديم است، نه جديد. در نظر، عمري به قدمت عمر عالم و آدم دارد اما در عمل، جنيني سخت نارس است. فلسفه حقوق در ايران نيز همچون قايقي سبك‌وزن بر پهنه درياي مسايل فلسفهحقوق درجهان حاضردرحال دوران است؛ و دور نيست تا يا موجي سهمگين به‌كلي بنيان او را براندازد، يا باز به اميد اصلاح، طرحي نو در قالبش دراندازد. مقاله حاضر تفسيري بر همين وضعيت فلسفه حقوق در ايران امروز است. اما در اين مختصر قصد دارد تا تحليل خويش را براساس مطالعه موردي اثري گرانسنگ در فلسفه حقوق فارسي زبانان رقم زند. با مفروض‌قلمدادكردن الگو، نوشتار حاضر بر اين فرضيه استوار است كه كتاب فلسفه حقوق: تعريف و ماهيت حقوق (كاتوزيان، 1385) نوشته‌اي درخور توجه در اين حوزه است، از آن روي كه زباني دوگانه در محتوا دارد.

It is nearly three decades that modern human being has been thinking about the previous questions raised in its community regarding the philosophy of law, something that goes back to more than three thousand years. Contemporary researchers having the same point of view as Greek philosophers in the domain of Law, intentionally or unintentionally have noticed a key issue which itself lead to lots of deep but abstract and vague literature in facilitating access to peace and equality for all people. It is nearly half of a century that todayʹs philosophy of law discusses "justice", a subject which is neither old nor new. In theory, it goes back to the creation of human beings and universe, but in practice it is just like a fetus. The philosophy of law in Iran seems like a light boat floating and wandering on the ocean of world current philosophy of law. It is very likely that a huge wave demolishes it completely or in the hope of reformation, restructures it. This article is an explanation of the same situation we experience with philosophy of law in Iran. It aims at analyzing "philosophy of law: definition and nature of law" which, in this article, is considered of great interest for the duality of its content.