شناسايي تركيب‌هاي شيميايي موجود در عصاره هگزاني چوب درون اقاقيا به روش كروماتوگرافي گازي- طيف سنجي جرمي

Identification of chemical compounds in hexane extractives of black locust heartwood by GC/MS method

چوب گونه اقاقيا از دوام بيولوژيكي بسيار زيادي برخوردار است، به طوري كه درخت آن به صورت پراكنده به‌عنوان يكي از گونه هاي دست-كاشت در بيشتر نقاط كشور بخصوص در نواحي نيمه‌خشك و خشك به‌منظور تثبيت نيتروژن خاك كاشته شده‌ است. استخراج مواداستخراجي اين گونه با استفاده از حلال هگزان، به روش خيساندن در حلال و در مدت زمان 15 روز انجام شد. ميانگين درصد مواداستخراجي هگزاني چوب درون اقاقيا 4/8 درصد تعيين گرديد. شناسايي تركيب‌هاي شيميايي در نمونه هاي استخراج شده با استفاده از دستگاه GC/MS انجام شد. در مجموع 25 تركيب شناسايي شد كه با درصدهاي متفاوتي فقط در چوب‌درون وجود دارند. فراوانترين تركيب موجود در عصاره هگزاني چوب درون اقاقيا، هگزا دكانوييك اسيد، به صورت مشتق تري متيل سايليل استر، به ميزان 39/13 درصد بوده كه از دسته اسيدهاي چرب اشباع شده است. مهمترين اسيدهاي چرب اشباع نشده شناسايي شده در چوب‌درون اين گونه شامل 9، 12- اُكتا دكا دي انوييك اسيد (Z،Z)- (10/10 درصد) مي باشد. از فراوان ترين آلكان هاي شناسايي شده در چوب‌درون اين گونه، تترادكان (88/6 درصد) و هگزادكان (15/6)، بود. همچنين اسكوالن به‌عنوان يكي از روغن هاي هيدروكربني به ميزان 17/1 درصد شناسايي شده است كه در صنعت سرم‌سازي براي از بين بردن بيماريهاي ويروسي حيوانات از آن استفاده شد.

Black locust wood is durable against microorganisms. The species is planted as a nitrogen fixing specie in many arid and semiarid areas of Iran. Extraction procedures included soaking wood samples in hexane solvent for 15 days were applied. Average percentage of black locust heartwood extractives was determined as 8.4 percent. Identification of chemical compounds in the extractives was performed on a GC/MS device. Generally, 25 compounds were identified with different percentage in heartwood. The most abundant compound within the hexane heartwood extract of black locust samples was hexadecanoic acid as a trimethylsilyl ester, amounting to 13.39% saturated fatty acids group. The most important identified unsaturated fatty acids in the heartwood of the species 9, 12-octadecadienoic acid (Z, Z) - (10.10%). Tetradecane (6.88%) and hexadecane (6.15%) were the most important identified alkenes in the heartwood of the species. Also squalene as pure and mineral hydrocarbon oil was identified amounting to 1.17%. Squalene Vaccine manufacturers has proved that the squalene is effective against virus diseases of animals