ويژگي‌هاي روان‌سنجي مقياس طراحي يك قصه در كودكان 6 تا 11 ساله

Psychometric properties scale of drawing a story among 6 to 11 years old children

زمينه و هدف: محدوديت‌هاي كلامي كودكان، مشاركت ضعيف آن‌ها با درمانگر و يا فقدان آگاهي آن‌ها نسبت به هيجانات و اعمال خود، ارزيابي روان‌شناختي آن‌ها، را به درجه‌بندي رفتار كودك توسط والدين يا معلمان يا استفاده از مشاهدات رفتاري ساخت‌دار محدود نموده است. بنابراين نياز مبرمي براي شناسايي و كاربرد ابزار تشخيصي كه بتواند هيجانات كودك را از ديدگاه خود كودك مورد ارزيابي قرار دهد، وجود دارد. به نظر مي‌رسد كه آزمون طراحي يك قصه قادر است تا پاسخي به اين نياز باشد. هدف پژوهش حاضر، بررسي اعتبار، روايي و هنجاريابي مقياس طراحي يك قصه (DAS يا Draw a story) در جمعيت كودكان دوره ابتدايي شيراز بود. مواد و روش‌ها: تعداد 500 نفر از دانش‌آموزان مدارس ابتدايي شيراز به شيوه خوشه‌اي چند مرحله‌اي انتخاب شدند. آزمودني‌ها آزمون طراحي يك قصه (DAS)، را انجام دادند و سياهه رفتاري كودكان (CBCL يا Child behavior checklist) توسط والدين آن‌ها تكميل گرديد. داده‌ها با استفاده از ضريب توافق Kappa، ضريب ‌همبستگي Spearman، Cronbach’s alpha، تحليل واريانس يك ‌طرفه تحليل شد و براي تعيين جدول هنجاري از نمرات استاندارد t و z استفاده گرديد. يافته‌ها: ضريب Cronbach’s alpha براي مقياس‌هاي هيجاني مقياس طراحي يك قصه 82/0، اعتبار نمره‌گذاري براي 3 مقياس محتواي هيجاني، خودانگاره و استفاده از شوخي به ترتيب برابر 69/0، 64/0 و 58/0 گزارش شد. روايي همگرا از طريق تعيين ضريب همبستگي با سياهه رفتاري كودك (CBCL) محاسبه شد و براي احراز روايي افتراقي نمرات سه گروه از كودكان (افسرده، پرخاشگر و عادي) مورد مقايسه قرار گرفت. همچنين براي تعيين هنجاريابي مقياس نمرات خام گروه 500 نفري به نمره معيار t و z و نمرات درصدي تبديل گرديد. نتيجه‌گيري: بر اساس نتايج پژوهش، مقياس طراحي يك قصه، واجد ويژگي‌هاي روان‌سنجي مورد نياز براي كاربرد در پژوهش‌هاي روان‌شناختي و تشخيص‌هاي باليني است.

Aim and Background: Considering the verbal limitation in children, their low cooperation with therapist and lack of awareness of their emotions and actions have made their psychological assessment limited to the rating child behavior by parents or teachers or the use of behavioral observations. There is an urgent need to identify and apply diagnostic tools that can assess the child’s emotions from their perspective. Drawing a story is able to respond to these needs. Therefore, the aim of this study was to investigate reliability, validity and standardization of drawing a story (DAS) among the children in elementary school of Shiraz, Iran. Methods and Materials: 500 primary school students from Shiraz were selected through multistage stratified random sampling. Subjects performed DAS and child behavior checklist (CBCL) was filled out by their parents. Data was analyzed using Spearman correlation coefficient, Kappa’s agreement coefficient, Cronbachʹs alpha and one way ANOVA Findings: Cronbachʹs alpha was 0.82 for emotional scale, and reliability was 0.69, 0.64 and 0.58 for emotional content, self-image and using humor, respectively. Convergent validity was calculated by determining the correlation coefficient with child behavior checklist (CBCL). It was used in the comparison of the validity of the differential scores of children in three groups (depressed, aggressive and normal). Conclusions: Results of this study showed that drawing a story has psychometric properties for utilizing in psychological research and clinical diagnosis.