مرکز منطقه ای اطلاع رساني علوم و فناوري - نظام آراستگي در بهداشت و درمان: ديدگاه اسلام

چكيده فارسي :

تفكر ناب براي رشد خود به به ابزارها و روش‌هايي براي حمايت فرايند ناب و رخنه در سازمان نياز دارد كه بر انجام درست‌ترين كار، در درست‌ترين مكان و در اولين فرصت با ايجاد زمينه‌ي كاهش اتلافات و بهينه كردن فرايندها در راستاي نياز مشتري تاكيد دارد. نظام آراستگي، ترسيم جريان فرايندهاي ارزش در نظام و Kanban از مشهورترين و مهم‌ترين ابزارهاي ناب هستند. نظام آراستگي در واقع روشي است كه اتلافات را در محيط كار كاهش مي‌دهد و از اين طريق، موجب ايجاد محل كار بهتر، ارتباط بهتر و آراستگي عمومي در سازمان مي‌شود. نظام آراستگي در غرب پايه‌گذاري شد و در ژاپن تكامل يافت و سپس به اقصي‌ نقاط جهان راه يافت. گسترش و پذيرش نظام آراستگي در كشورهاي مختلف، با داشتن فرهنگ‌هاي متفاوت، نشان مي‌دهد كه مفاهيم نظام آراستگي با فرهنگ‌هاي گوناگون سازگار است. در فرهنگ ديني و ملي ما ايرانيان آموزه‌هايي وجود دارد كه نظام آراستگي با آن عناصر سازگار است و پذيرش آن را ساده مي‌سازد. ناب بر انجام درست‌ترين كار، در درست‌ترين مكان و در اولين فرصت با ايجاد زمينه‌ي كاهش اتلافات و بهينه كردن فرايندها در راستاي نياز مشتري تاكيد دارد. در طول سال‌هاي زيادي، جوامع صنعتي از مديريت ناب جهت بهبود فرايندهايشان بهره مي‌گرفتند. علاوه بر اين، مديريت ناب در عرصه‌ي بهداشت و درمان، تاثيرات شگرفي در ساختار مديريت و ارايه‌ي خدمت به بيماران گذاشته است. سيستم بهداشت و درمان مي‌تواند از طريق اجراي سيستم مديريت ناب، عملكرد خود را به طور چشمگيري بهبود بخشد و خدمات را در سطح عالي و به موقع به مشتري عرضه نمايد. اين سيستم، نگرشي جديد براي دورنما، فرهنگ و راهبرد است كه ارايه‌ي خدمت با كيفيت، قيمت پايين، با كوتاه‌ترين زمان ارايه به مشتري را براي بيمارستان فراهم مي‌سازد و نظام آراستگي يك ابزار، يك سيستم مديريتي و يك فلسفه است كه مي‌تواند مسير بيمارستان‌ها را به صورت مديريت شده و سازمان‌دهي شده تغيير دهد. نظام آراستگي يك متدولوژي است كه اجازه مي‌دهد بيمارستان‌ها كيفيت مراقبت بيماران را با كاهش خطاها و زمان انتظار، افزايش دهند. نظام آراستگي، رويكردي است كه مي‌تواند از كاركنان بيمارستان و پزشكان حمايت و موانع جاري در مسير فعاليت‌ها را حذف و به آنان كمك ‌كند كه تنها بر ارايه‌ي مراقبت از بيمار متمركز شوند. بنابراين هدف از اين مقاله، معرفي و استقرار نظام آراستگي -كه يكي از مهم‌ترين ابزارهاي ناب است- در نظام سلامت و معرفي ديدگاه اسلام در خصوص اصول آن بود. مطالعه‌ي حاضر از دسته‌ي مطالعات مروري- نقلي (Unsystematic) است كه با جستجو در موتور جستجوي Google، سايت مجلات، قرآن كريم، نهج‌البلاغه، ميزان‌الحكمه، بحارالانوار، الكافي، كنزالعمال، وسايل‌الشيعه و الخصال با واژه‌هاي كليدي آراستگي، ناب، نظام سلامت، بهداشت و درمان، نظم، تزكيه، نظافت، بهداشت، پاكي، استمرار در متن و چكيده در سال 1391 انجام شد. حدود 100 مقاله، آيه، حديث و خلاصه‌ي مقاله در كنفرانس به دست آمد كه از بين آن‌ها 45 مورد بر اساس ارتباط با اين مقاله انتخاب شدند. اجراي منظم مراحل نظام آراستگي، محيطي پاكيزه و بهداشتي را فراهم مي‌آورد و از همه مهم‌تر تلاش براي ايجاد عادت‌هاي صحيح در كاركنان، مهم‌ترين عامل در تحقق محيط‌هاي آراسته است و اين مهم در اجراي بند پنجم؛ خود انضباطي؛ (عادت به انجام كارهاي صحيح به كمك آموزش و فرهنگ سازي) حاصل خواهد شد. ارايه‌ي خدمات باكيفيت در محيطي سامان يافته تحقق مي يابد. واژه‌‌هاي كليدي: نظام آراستگي؛ مديريت؛ بهداشت و درمان؛ اسلام