بررسي تاثير دما در پيش بيني دبي روزانه با استفاده از روش هاي مبتني بر منطق فازي در حوضه آبريز ليقوان

The effect of temperature on forecasting of daily discharge by Fuzzy Based Models in Lighvan watershed

پيش بيني آبدهي رودخانه و مقدار جريان خروجي از حوضه از مهم ترين موضوعات در برنامه ريزي و استفاده بهينه از منابع آب يك حوضه است. در مناطق سردسير دما ممكن است بر آبدهي رودخانه موثر باشد. در اين پژوهش براي پيش بيني دبي روزانه رودخانه ليقوان كه در يك منطقه سردسير واقع شده است، از مدل هاي مبتني بر منطق فازي استفاده شده است بدين منظور از سه پارامتر بارندگي، دما و دبي روزانه اين رودخانه استفاده شد. ارزيابي نتايج پيش بيني ها با استفاده از معيارهاي سنجش خطا، از جمله معيار ناش- ساتكليف نشان داد كه مدل ANFIS با دقت بالاتر (998/0CNS=) و پراكندگي كمتري نسبت به مدل FIS (993/0CNS=) دبي اين رودخانه را پيش بيني كرده است. همچنين با مقايسه بخش هاي مختلف مشخص شد كه دما در ماه هاي آذر و فروردين براي مدل FIS، بر فرآيند پيش بيني موثر است و باعث افزايش دقت پيش بيني آبدهي مي شود. علت اين موضوع را مي توان تاثيرپذيري نوع بارش از دماي هوا در ماه هاي آذر و فروردين در اين منطقه دانست.

In this research, fuzzy based models were used for river discharge forecasting in lighvanwatershed.To forecast the daily river flow, three parameters of the amount of rainfall, temperature, and daily discharge of Lighvanchai basin were used. Assessment of prediction results by using various error estimations methods such as Nash-Sutcliff Coefficient (CNS) showed that ANFIS model (CNS=0.998) was able to predict discharge of these rivers with higher accuracy and low dispersal than FIS model (CNS=0.993). It was also observed that by applying FIS model, daily air temperature affected the river discharge in two months of December (Azar) and April (Farvardin), and the accuracy of the model were increased. It can show the effects of air temperature on the variety of precipitation form in these two months.