بررسي تبعات افزايش مخارج مصرفي خانوارهاي شهري و روستايي بر مصرف انرژي در بخش كشاورزي و توليد آلاينده‌هاي زيست‌محيطي

Studying the Consequences of Increasing Rural and Urban Households’ Consumption expenditure on Using Energy in Agricultural Sector and on Producing Environmental Pollutants

از جمله تبعات قابل توجه تغييرات مخارج مصرفي خانوارها، تاثيرگذاري آن بر مصرف انرژي در بخش‌هاي مختلف اقتصادي و از جمله بخش كشاورزي مي‏باشد. هدف اصلي اين مطالعه بررسي تغييرات مصرف انرژي در بخش كشاورزي و توليد آلاينده‏هاي زيست‏محيطي استان خراسان رضوي ناشي از افزايش مخارج خانوارهاي شهري و روستايي است. براي دست يابي به اهداف مورد نظر از جدول داده-ستانده استفاده شد كه در اين خصوص، با استفاده از جدول داده-ستانده پايه سال 1380 و بكارگيري روش راس (RAS)، جدول داده-ستانده استان خراسان رضوي براي سال 1386 بهنگام شد. در اين مطالعه، بررسي تبعات افزايش مخارج خانوارهاي شهري و روستايي در شش سناريوي مختلف بر مصرف انرژي در بخش كشاورزي و همچنين توليد آلاينده‌هاي زيست‌محيطي مورد بررسي و تحليل قرار گرفت. نتايج نشان مي‌دهد كه در شرايط ثابت افزايش 10 درصدي مخارج خانوارهاي شهري باعث افزايش مصرف انرژي به ميزان 74/2 درصد در بخش كشاورزي و 32/7 درصد در ساير بخش‌ها مي‌شود و اين در حالي است كه در شرايط ثابت افزايش 10 درصدي مخارج خانوارهاي روستايي باعث افزايش 92/0 درصدي مصرف انرژي در بخش كشاورزي و 12/2 درصدي در ساير بخش‌ها مي‌شود. همچنين در شرايط ثابت افزايش 10 درصدي مخارج مصرفي خانوارهاي شهري در خصوص محصولات كشاورزي باعث افزايش مصرف انرژي در بخش كشاورزي به ميزان 07/1 درصد و در ساير بخش‌ها 02/0 درصد مي‌شود، در حالي كه در مورد خانوارهاي روستايي باعث افزايش 43/0 درصدي مصرف انرژي در بخش كشاورزي و 01/0 درصدي در ساير بخش‌ها مي‌شود. نتايج حاصله نشان داد كه به طور كلي واكنش مصرف انرژي در بخش كشاورزي نسبت به مخارج خانوارهاي شهري بيشتر از روستايي است. همچنين افزايش مخارج مصرفي خانوارها در خصوص محصولات كشاورزي تاثير ناچيزي بر مصرف انرژي كل استان دارد. از ديگر نتايج حايز اهميت، تاثير افزايش مخارج خانوارهاي استان بر ميزان توليد آلاينده CO2 است كه ميزان آن اختلاف قابل توجهي با ساير آلاينده‌هاي زيست‌محيطي دارد. همچنين ميزان توليد آلاينده‌هاي SO3 و CH4 بسيار اندك است كه اين امر به دليل نوع انرژي‌هاي مصرفي در بخش كشاورزي نسبت به ساير بخش‌ها است.

Considerable consequence of households’ consumption expenditure changes is on energy using in agricultural sector and in other economical sectors. The main objective of this paper was to study of consequences increasing rural and urban households expenditures on changing of energy using in agricultural sector and on producing of environmental pollutants in Khorasan Razavi province. For this purpose, we used input-output tables of 2001 as a base data which was updated for 2007 in Khorasan Razavi province by using RAS method. In this paper, the consequences of increasing householdsʹ expenditure on energy using and also producing of environmental pollutants were studied in 6 scenarios. The results showed that in constant conditions, 10% increase in urban households’ expenditure causes 2.74% increase in energy using in agricultural sectors and also causes 7.32% increase in energy using in other sectors. While 10% increase in rural households’ expenditure causes 0.921% increase in energy using in agricultural sectors and causes 2.12% increase in energy using in other sectors. Also in constant conditions, 10% increase in urban households’ expenditure cause 1.07% increase in energy using in agricultural sector and also causes 0.02% increase in energy using in other sectors, while about rural households 10% increase in consumption’s expenditure causes 0.43% increase in energy consumption in agricultural sector and causes 0.04% increase in other sectors. The results showed that the consequences of changing of urban household expenditure on energy using in agricultural sector is more than the consequences of changing of rural households’ expenditure. Also the increase of households’ expenditure about agricultural products has little effects on total energy using of province. The results also showed the effect of increasing province households’ expenditure on increasing of producing CO2 pollutant; that the increasing of CO2 pollutant was considerably more than increasing of other pollutants. Producing of SO3 and CH4 were little; that referred to energy using systems in agricultural sector.