تعيين پرسودترين ژرفاي بهينه ي چاههاي آب كشاورزي به منظور مديريت پايدار آبخوان دشت سيدان- فاروق

Optimum Depth of Agricultural Wells in Seydan-e-Farough Plain

سيدان – فاروق يكي از بخشهاي شهرستان مرودشت است. مساحت محدوده ي مورد مطالعه 369 كيلومتر مربع مي باشد كه 204 كيلومتر مربع آن را ارتفاعات و 165 كيلومتر مربع باقي مانده را دشت تشكيل مي دهد. در اين مطالعه، براي تعيين عمق بهينه ي چاههاي آب كشاورزي دشت سيدان- فاروق با هدف كاهش هزينه ي حفاري و آبكشي و تامين آب مورد نياز كشاورزي از شبيه برنامه ريزي غير خطي استفاده شد. براي تعيين عمق بهينه ي حفر چاهها فرض شد كه كشاورزان براي دستيابي به بده ي اوليه، در شرايطي كه تراز آبي آبخوان اجازه ي حفاري دوباره ي چاه و برداشتن آب از آن را بدهد، به كف شكني چاههاي موجود مي-پردازند. بدين منظور 1640 حلقه چاه كشاورزي در دشت سپيدان- فاروق مورد مطالعه قرار گرفتند. داده ها و اطلاعات مورد نياز از دفتر مطالعات شركت آب منطقه اي فارس و سازمان هاي جهاد كشاورزي تهيه گرديده و با استفاده از نرم افزارGAMS مورد تجزيه و تحليل قرار گرفتند. نتايج نشان دادند كه برداشتن آب از چاه با كف شكني چاههاي موجود تا ژرفاي 138 متري مقرون به صرفه خواهد بود. با ادامه ي حفاري چاه تا اين عمق بده ي چاه 81/9 ليتر بر ثانيه و ارتفاع آبكشي 32/112 متر تعيين شد. همچنين، سطح زير كشت بهينه براي محصولات كشت شده در منطقه با هدف تامين آب مورد نياز كشاورزي با فرض كف شكني چاههاي موجود تعيين گرديد. در پايان، مديريت مصرف بهينه از منابع آبهاي زيرزميني، و جلوگيري از بهره برداري چاههاي غيرمجاز پيشنهاد شده است.

Seydan-e-Farough plain is one of the Marvdasht’s plains. The area of the considered plain is 369 square kilometer that 204 square kilometer of that is mountainous and 165 square kilometer is plain. In this study, nonlinear mathematical programming approach was applied for determination of optimal depth of agricultural wells with objectives of decreasing excavation and pumping costs. To determine the optimum depth of excavation wells it was assumed that farmers allow re-drilling wells and withdrawal of water to achieve the first discharge in the absence of the aquifer water balance. Data was collected from 1640 agricultural wells in Seydane-e-Farough plain and was analyzed with GAMS software. The results showed that lifting water from wells is justified with excavation of wells to the altitude 138 meters. Excavating the well to depth of 138 meters, Well discharge and pump altitude were quantified 9.81 liter per second and 112.32 meters. Besides, the optimal cultivation area for each crop regarding to guarantee the agricultural water required is determined in case of excavation of present wells. At the end, optimized consumption management and illegal well exploitation prevention is suggested