اثر كم‌آبياري بر عملكرد كمي و كيفي ميوه و روغن زيتون رقم كروناييكي

Effect of Deficit Irrigation on Quantity and Quality Characteristics of Fruit and Oil of Olive (Olea Europaea L. cv. Koronaiki)

اين پژوهش به منظور بررسي اثر كم‌آبياري بر شاخص‎هاي كمي و كيفي عملكرد محصول زيتون رقم كروناييكي در ايستگاه تحقيقات زيتون طارم زنجان واقع در گيلوان با طول جغرافيايي ?05 ?49 شرقي و عرض جغرافيايي ?47 ?36 شمالي و ارتفاع متوسط 330 متر از سطح دريا و با بافت خاك لوم در سال 1388 انجام شد. در اين آزمايش، از چهار تيمار آبياري شامل T1، T2، T3 و T4 به ترتيب ( 100 (تيمار شاهد)، 75، 50 و 25 درصد نياز آبي درخت زيتون) با چهار تكرار در قالب طرح بلوك‌هاي كامل تصادفي و از روش آبياري قطره‌اي حلقوي استفاده شد. نياز آبي گياه بر اساس داده‌هاي ايستگاه هواشناسي گيلوان و آخرين رابطه فايو-پنمن-مانتيث و ضريب گياهي توصيه شده در نشريه 56 فايو، استخراج شد. نتايج نشان داد كه اثر كم‌آبياري بر درصد روغن ميوه، نسبت طول به قطر ميوه، درصد تشكيل گل كامل و درصد تشكيل ميوه ثانويه در سطح يك درصد و درصد تشكيل ميوه اوليه در سطح پنج درصد معني‌دار بود، ليكن، بر نسبت گوشت به هسته و درصد ماده خشك ميوه معني‌دار نشد. با توجه نتايج، كمترين درصد تشكيل گل كامل در تيمار T4 (42 درصد) اتفاق افتاد. در اثر كم‌آبياري، اختلاف معني‌دار در سطح پنج درصد بين درصد تشكيل ميوه اوليه (T1) و تيمارهاي كم‌آبياري (حدود 31 درصد اختلاف) وجود داشت. هم چنين، ادامه روند كم‌آبياري باعث ايجاد اختلاف بين درصد تشكيل ميوه ثانويه و ميوه اوليه در تيمار T4 شد. هم چنين، نسبت طول به قطر ميوه تيمارهاي كم‌آبياري با تيمار شاهد در پنج درصد معني‌دار شد. بنابراين، كم‌آبياري در مواقعي كه هدف كنسرو كردن زيتون‌ها باشد، توصيه نمي شود. بر اساس نتايج، بيشترين و كمترين درصد روغن به ترتيب از تيمارهاي آبياري 75 درصد و 25 درصد نياز آبي (به ترتيب 49/28 و 73/22درصد) استحصال شد. با توجه به نتايج اين پژوهش، در اين منطقه براي درختان زيتون روغني رقم كروناييكي، 25 درصد اعمال كم‌آبياري از ابتداي فصل براي صرفه‌جويي در مصرف آب توصيه مي شود.

To evaluate deficit irrigation effect on quantity and quality characteristics of olive fruit (Olea europaea L. cv. Koronaiki), this study was carried out in 2009 in Gilvan (49o 5? E longitude, 36o 47? N latitude, and elevation 330 m above sea level) located in Tarom region in Zanjan province, Iran. Soil texture of the farm was loam. The experimental design was randomized complete blocks with 4 replications. The irrigation treatments were T1, =100% (control treatment), T2= 75%, T3= 50%, and T4= 25 % of olive water requirement (OWR). Trees were watered by drip irrigation system with loop layout. OWR was calculated based on Gilvan synoptic weather station data and FAO Penman-Monteith equation and the FAO-56 recommended crop coefficient. Based on the results, the effect of deficit irrigation on percentage of fruit oil, ratio of fruit length to diameter, percentage of complete flowers, and percentage of secondary fruits were significant at 1% probability, while the effects on percentage of primary fruits produced were significant at 5% probability. However, deficit irrigation effects on the percentage of fruits dry mass and pulp/pit ratio were not significant. The results showed that the percentage of complete flower produced in T4 was the least (42%). Deficit irrigation caused significant difference (P=5%) between T1 and the other treatments in terms of percentage of primary fruits produced (about 31% difference). Also, deficit irrigation caused differences between percentage of the primary and secondary fruits in T4. Based on the results, difference in ratio of fruit length to diameter between T1 and deficit irrigation treatments were significant (P=5%). Therefore, deficit irrigation was not suggested for cannery objectives. The maximum content of fruit oil (28.49%) and the least content (22.73 %) were obtained from 75% and 25% OWR treatments, respectively. Therefore, in the research site, to irrigate olive trees cv. Koroneiki, 25% continuous deficit irrigation (irrigation with 75% OWR) is suggested in order to save on water use.