باستان‌گرايي واژگاني در شعرهاي آزاد نيما و خاستگاه‌هاي آن

Lexical Archaism in Nimaʹʹs Free Verses and itʹʹs Origines

فرماليست‌هاي روسي ادبيات را نوعي كاربرد ويژه زبان تلقي مي‌كردند كه با انحراف از زبان عملي (practical language) و در‌هم‌ريختن آن محقق مي‌شود. به همين سبب، با تاكيد بر جايگاه خاص زبان در نقد آثار ادبي، بحث‌هاي تازه‌اي را در حوزه نقد مطرح كرده‌اند كه الهام‌بخش بسياري از منتقدان متاخر در نقد و تحليل اين‌گونه آثار شده است. «آشنايي‌زدايي» (defamilarization) مهم‌ترين مفهومي است كه فرماليست‌ها بر آن تاكيد مي‌كردند و «هنجارگريزي» (deviation) از كليدي‌ترين بحث‌هاي آن است. براي هنجارگريزي نيز انواعي برشمرده‌اند كه از ‌جمله آن‌ها مي‌توان به هنجارگريزي زماني (باستان‌گرايي) اشاره كرد. در مقاله حاضر، با توجه به اين رويكرد، سعي ‌شده است ابعاد گوناگون باستان‌گرايي واژگاني شعرهاي آزاد نيما يوشيج با تاكيد بر نقش سنت در آن‌ و همچنين ديدگاه نوگرايانه شاعر تحليل شود و شواهد و نمونه‌هايي از اين نوع كاربرد زباني، با توجه به الزامات شاعر در پاي‌بندي به سنت ‌در برخي موارد و پايبندنبودن بدان در مواردي ديگر، عرضه شود.

Russian Formalists considered literature as a special use of language which occurs through deviating from defamiliarizing the practical language. Thus, due to the special function of language in literary criticism new debates were initiated which inspired the modern critics in their analysis of literature. "Defamiliariztion" is the key concept in formalism and deviation is the key term defamiliarization. In this essay the formalistic approach is used to analyze the lexical archaism in Nima Yushijʹs free verses and his modern views on poetry in this regard. The poetʹs use of this archaic language and his commitment to tradition in some cases and non-commitment in some other cases is studied.