تاملي در زبان قصايد اخوان ثالث

A Contemplation in the Language of Akhavan Odes

اخوان ‌ثالث، از شاعران بزرگ معاصر، هر‌چند در عرصه شعر فارسي به شاعري نوپرداز شهرت يافته است، بخش‌هاي فراواني از دفترهاي شعري او را قالب‌‌هاي گوناگون سنتي دربرمي‌گيرد. در اين مقاله، سبك زباني 32 قصيده اخوان بررسي و تحليل شده است تا نشان داده شود اخوان در اين قالب سنتي تا چه حد به رعايت قواعد و ضوابط زبان كهن پاي‌بند بوده است و چقدر از توانش زباني خود و عناصر زبان امروز بهره گرفته است و درنهايت با چه هدفي زباني خاص را به‌خدمت مي‌گيرد. براي نيل به اين هدف، زبان قصيده‌هاي اخوان، هم از نظر واژگان و هم از نظر نحو، تحليل و بررسي شده است و عناصر كهن آن از طريق مقايسه با شعر شاعران گذشته، به‌ويژه شاعران خراساني، استخراج شده است. يافته‌ها نشان مي‌دهد كه اخوان دل‌بسته زبان كهن فارسي، به‌ويژه زبان شاعران خراسان، است و بسياري از مشخصه‌هاي اين زبان، به‌ويژه ويژگي‌هاي نحوي، را رعايت مي‌كند اما از نظر واژگان زبانش در همان محدوده زبان كهن باقي نمانده است، بلكه در كنار واژه‌هاي كهن از واژه‌هاي زبان‌ امروز و نيز واژه‌‌هاي ابداعي هم بهره گرفته است و بر غناي زبان خود افزوده است

Although Akhavan Sales, one of the great contemporary poets, is known as a modernist poet;many parts of his Divan contain different forms of traditional poems. In this paper the language style of Akhavan`s 32 odes are considered to show that how much he is loyal to the rules of ancient language in this traditional form , how much he has used his own competence and what is his reason for using a special language. For this purpose the language of Akhavan`s odes are considered from both vocabulary and syntax aspects; and their ancient elements are extracted by comparing them with the poems of the past poets specially the poets of Khorasan. Findings show that although Akhavan is emotionally attached to ancient Persian language specially the language of Khorasan poets and uses many of this language features particularly those pertaining to syntax, but from the aspect of vocabulary his language doesn`t only remain in the zone of ancient language. He uses many words of that ancient one and he also uses innovative words and increases the wealth of the language.