ويژگيهاي فكري شعر مدحي در عصر غزنوي

Intellectual Characteristics of the Panegyric in Ghaznavid Period

عصر غزنوي در ادبيات پارسي به لحاظ رونق شعر مدحي و درباري نقطه عطفي بشمار ميرود. مجموعه شعر مدحي اين دوره كه حاصل ذوق ادبي شاعران بسياري است، بيانگر جهان-بينيها و انديشه هاي فلسفي و فكري آنها است.ازين رو واكاوي درونمايه هاي شعر مدحي در عصر غزنوي ميتواند در بازشناخت روحيات و افكار و عقايد شاعران آن دوره سودمند باشد. در اين پژوهش كوشش شده است تا شعر سه تن از شاعران برجسته عصر غزنوي كه در شعر مدحي داراي سبك و تشخص بوده اند- يعني: فرّخي سيستاني، عنصري بلخي و منوچهري دامغاني- از نظرگاه مولفه هاي فكري و محتوايي بررسي و وجوه تشابه و افتراق آنان نشان داده شود. پرسش بنيادين در اين جستار، واكاوي مولفه هاي فكري مطرح شده در شعر مدحي عصر غزنوي است.از يك چشم انداز كلي ميتوان گفت شاعران مديحه سراي اين عصر ميكوشند در دايره اي محدود و تكرار شونده از واژگان و تصاوير، ممدوح را تعالي بخشند كه در برخي موارد اغراق و مبالغه، باورپذيري ممدوحان را دشوار ميكند.

Concerning the flourish of panegyric and courtly poetry, Ghaznavid period is a turning point in Persian Literature. The whole panegyric of this period, originating in literary taste and talent of the poets of this era, represents their worldviews and their intellectual and philosophical reflections. Thus, by analyzing the themes recurrent in panegyric of Ghaznavid period we can benefit from recognizing the mentalities and beliefs of the poets of this era. This research is an attempt to study Farrokhi Sistani, OnsoriBalkhi, ManouchehriDamghani—as the three prominent stylistic poets of panegyric in Ghaznavid period—from the intellectual and conceptual aspects as well as to compare and contrast them. This research is an inquiry in to the intellectual aspects of panegyric in Ghaznavid period. Generally speaking, panegyrists of this period endeavor to elevate the praised object in a closed circle of repetitivewords and images; they employ hyperboles so excessively, in some instances, as to make difficult the credibility of the praised objects.