برآورد حجم رسوب ويژه و تعيين حساسيت واحدهاي سنگي به فرسايش در حوضه آبخيز سُرهه(رودخانه كردان) با روش MPSIAC

The sediment yield potential Sorhe drainage basin (Kordan river) using MPSIAC

حوزه آبخيز سُرهه با مساحت 43/39 كيلومتر مربع در شمال كرج واقع است. سازند كهر به سن پركامبرين قديمي ترين سنگ هاي موجود در حوزه را تشكيل مي دهد و جديدترين واحدهاي سنگي متعلق به كواترنر است. واحدهاي سنگي سازند كرج مساحتي بيش از 50 درصد از كل گستره را شامل مي شود. منطقه عموماً از سنگ هاي رسوبي تشكيل شده است. 6 عامل اصلي زمين شناسي اقليم، تكتونيك، شيب پوشش گياهي و هوازدگي بر ميزان فرسايش پذيري واحد هاي سنگي موثر هستند. در اين پژوهش ابتدا عامل موثر در فرسايش مورد بررسي قرار گرفت، سپس ميزان حساسيت واحدهاي سنگي به فرسايش در منطقه مورد مطاله محاسبه گرديده است و با به كارگيري نرم افزار Arc GIS نقشه تيپ فرسايش و نقشه حساسيت سازندها به فرسايش در حوزه آبخيز سرهه تعيين گرديد. پس از آن بر پايه مدلMPSIAC جداول و نقشه هاي مربوط تهيه و با تلفيق داده هاي به دست آمده در پايان ميزان رسوبدهي حوزه آبخيز سُرهه برآورد گرديده است. نتايج به دست آمده آزمايش ها و بررسي ها در GIS به اين صورت بوده كه از مهمترين عوامل موثر بر فرسايش در منطقه مورد مطالعه زمين شناسي، تكتونيك و شيب منطقه است، واحدهاي سنگي حوزه آبخيز سُرهه در 5 گروه فرسايشي قرار گرفته است، نهشته هاي كواترنري در گروه فرسايش پذيري بسيار زياد و سازند سلطانيه در گروه فرسايش پذيري بسيار كم، عامل زمين شناسي سطحي در حوزه آبخيز سُرهه موثرتر بوده است و ميزان رسوبدهي اين حوزه 27/889 تن در هكتار در سال است.

Sorhe basin with area of 36.43 km is located at northeastern of Karaj. Kahar With the age of Pre cambrian formation is also the oldest available stone in this basin and the newer stone units belong to Quaternary period. Stone units in Karaj formation cover more than 50% area of total range. This region is generally consisting of sediment stones. 6 main factors including geology, climate, tectonic, slope, plant cover and weathering influence the level of erosion of rock units. In this research the must important effective factor on erosion will be studied. using Arc GIS software , the level of sediment yield map and investigation of formationʹs erosion at Touchal basin was specified. Most important factors on erosion in this region are geology, tectonic and slope. based on MPSIAC related tables, maps get be prepared and finally the level of sediment at Sorhe basin will be achieved. Results of tests and studies by GIS certified that stone units of Sorhe basin are classified within 5 erosion groups in which Quaternary maps had very high erosion and Soltanieh formation had very low sediment. Surface geology was the must effective factor on Sorhe basin level of sediment including it was 889/27 at this basin