بررسي ميزان تغييرات يخچال طبيعي يخار دماوند با استفاده از RS وGIS

Investigation of the range morph dynamic changing in Damavand Yakhar glacier using RS and GIS

امروزه يخچال هاي طبيعي به عنوان يكي از منابع اصلي تامين كننده آب هاي سطحي محسوب مي شوند. فناوري سنجش از دور به عنوان يكي از ابزارهاي قوي و مهم مي تواند ما را در زمينه شناسايي و برآورد وسعت ميدان هاي پوشيده شده از يخ و برف به ويژه در نقاط صعب العبور كوهستاني ياري رساند. به همين دليل در اين تحقيق سعي شد تا ميزان تغييرات مورفوديناميكي يخچال يخار دماوند با استفاده از اين فناوري مشخص گردد. داده هاي مورد استفاده در اين تحقيق شامل نقشه هاي توپوگرافي و زمين شناسي و تصاوير ماهواره اي Landsat با هشت باند، ETM،TM ، IRS و LissII مي باشند. سپس به منظور آماده سازي اين تصاوير ابتدا به صورت راديومتري و سپس به صورت هندسي مورد تصحيح قرار گرفتند. در مرحله بعد تغييرات مورفوديناميكي يخچال مورد بررسي قرار گرفت كه براي بازيابي و كشف اين تغييرات از الگوريتم محاسبه شدت تغييرات با استفاده از تفريق باندهاي متناظر بر روي تصاوير به منظور تحليل مولفه هاي اصلي (PCA) استفاده گرديد و در نهايت براي ارزيابي شدت تغييرات از منطق فازي استفاده شد. نتايج تحقيق نشان داد كه مساحت يخچال يخار نسبت به گذشته در حال كاهش است و مقدار آن 8/1 كيلومتر مربع اندازه گيري شد كه دلايل اصلي آن كاهش تغذيه يخچال و حرارت ناشي از خروج دود از دهانه آتشفشان دماوند مي باشد.

Natural glaciers as one of the main surface water resources are of a significant importance in the recent time. Remote sensing technology is an important tool in locating and estimating the area of the regions covered with ice and snow especially in the out- of- reach mountainous regions. Identifying the morphodynamic changes by means of remote sensing is an essential requirement of the management and assessment of natural resources; one of its methods is to provide the map of changes according to remote sensing images and to use the Geomatica soft ware. We chose Damavand Yakhar glacier due to its activity and morphodynamic changes during the recent years. To discover the changes, we used calculation algorithm for changes intensity by subtracting parallel bands on satellite images and principle component analysis (PCA). Finally we located the hydrothermal areas in the glacier by extracting line mentums and combining different bands of TM and ETM scanners in geomatica soft ware. The results of this research show that the area of Yakhar glacier is retreating and its present size is 1.8km2. The main causes of its retreat are the decline of glacier recharge and the heat of smoke emerging from Damavand volcano.