بررسي تاثير تراكم و آرايش كاشت بر عملكرد ذرت سينگل كراس 704 در گرگان

The effects of plant density and sowing pattern on yield of, corn (Zea mays L.), S.C.704 cultivar

براي بررسي اثر تراكم و آرايش‎هاي مختلف كاشت بر عملكرد و برخي صفات زراعي ذرت سينگل كراس 704، در سا‎ل‎هاي 84-1383 در ايستگاه تحقيقات كشاورزي گرگان آزمايشي به صورت كرت‎هاي خرد شده در قالب طرح بلوك‎هاي كاملاً تصادفي در چهار تكرار اجرا شد. تيمارها شامل تراكم گياهي در چهار سطح (65، 75، 85 و 95 هزار بوته در هكتار) در كرت‎هاي اصلي و آرايش كاشت در دو سطح (‎يك رديفه و دو رديفه با فواصل 15‎و‎20 سانتي‎متر) بود كه كرت‎هاي فرعي را تشكيل دادند. نتايج حاصل نشان داد كه با افزايش تراكم، ارتفاع بوته، ارتفاع بلال، وزن خشك برگ، ساقه، بلال و چوب بلال، افزايش و تعداد كل دانه در بلال، قطر بلال، طول بلال، وزن هزار دانه، تعداد دانه در رديف و شاخص برداشت كاهش يافت. با تغيير آرايش كشت تك رديفه به دو رديفه نيز به غير از شاخص برداشت تمام پارامترهاي بالا افزايش يافتند. در بررسي اثر متقابل تراكم و آرايش كاشت، عملكرد دانه و علوفه در سطح 1 درصد معني‎دار شد و تيمار تراكم 85 هزار، دو رديفه 15 سانتي متر با 14170 كيلوگرم در هكتار بيش‎ترين عملكرد دانه را داشت و بيش‎ترين عملكرد زيست توده (23330 كيلوگرم در هكتار) از تيمار تراكم 95 هزار بوته در هكتار دو رديفه 15 سانتي‎متر به دست آمد. هم‎چنين وزن هزار دانه، تعداد دانه در رديف، شاخص برداشت، ارتفاع بلال، طول بلال، وزن خشك برگ، ساقه، بلال و چوب بلال در سطح 1 درصد معني‎دار شدند، ولي تعداد كل دانه در بلال، وزن خشك پوشش بلال، قطر بلال و تعداد رديف بلال در سطح 5 درصد معني‎دار شدند. به طور كلي مي‎توان نتيجه گرفت كه با آرايش كاشت دو رديفه رقابت بين بوته‎ها كاهش يافت و تراكم ذرت دانه‎اي را مي‎توان افزايش داده و در حصول عملكرد بالا بهره جست.

To examine the effects of plant densities and sowing pattern on yield and agronomical characteristics of corn Hybrid S.C704, a field experiment was conducted in 2004 and 2005 at Agricultural Research Center of Gorgan. This experiment was laid out in a randomized complete block design arranged in a split plot with four replications for two years (2004-2005). Plant densities (D1=65000, D2=75000, D3= 85000 and D4=95000) were as main plot and sowing patterns (P1= Single row, P2= double row with 15 cm space and P3= double row with 20 cm space) were as subplots. The result of combined analysis over two years showed that by increasing plant density, trait such as grain yield, forage yield, ear height, leaves, steam, ear and cob dry matter increased. But characters such as number of grain in ear, ear diameter, ear length, kernel weight, husk dry matter, number of kernel in row and harvest index decreased. Most characters such as grain yield, forage yield, leaves, steam, ear, ear cob dry matter, total kernel per ear, ear diameter, ear length, kernel weight and number of kernel per row were increased by changing of planting pattern from single row to double row. Plant density and planting pattern interaction effect were significant at 1% level in grain yield and forage and 15 centimeter double row, 85000 plant density traits with 14170 kg ha-1 produced the highest grain yield. The highest biomass (23330 kg ha-1 ) was produced on 15-centimeter double, 95000 plant density trait treatment. Also kernel weight, number of grain in row, harvest index, ear high, ear length, leaf, stem, ear, cob and husk dry weight also significant at 1% level. The difference in number of grain in ear, husk dry weight, ear diameter, number of row grain in ear, was significant at 5% level. It was concluded that by using double planting pattern, the inter plant competition was decreased and we could get high yield.