زيباشناسي شر بررسي تطبيقي جايگاه شر در نگاه فردوسي و شكسپير با توجه به داستان «ضحاك ماردوش» و نمايشنامه «مكبث»

The Aesthetics of Evil A Comparative Study of Evil in Ferdowsiʹʹs Story of "Zahhak-e Mar Dosh" and Shakespeareʹʹs "Macbeth"

در اين نوشتار، درپي واكاوي دو اثر از دو زبان مختلف و از دو دوران مختلف تاريخي هستيم كه بحث آنها يكي از دغدغه‌هاي دايمي بشر يعني رويارويي با شر است: فردوسي از سويي و شكسپير از سوي ديگر. ابتدا از نظرگاهي ساختارگرايانه به بررسي دو اثر خواهيم نشست و همساني‌ها و تفاوت‌هاي زبان‌شناختي و ادبي متون را برمي‌شمريم و نشان مي‌دهيم كه دو اثر در سطح گفتمان روايت ساختاري مشابه دارند و ازمنظر نشانه‌شناسي نيز وجوه مشترك فراواني به‌طور غيرمستقيم در هر دو اثر وجود دارد؛ آنگاه متن را از نظرگاه هرمنوتيكي تاويل مي‌كنيم. آنچه در اينجا اهميت ويژه‌اي دارد، نگاهي است كه به شكلي متفاوت به مقوله ادبيات تطبيقي انجام مي‌شود و آن وجود يك جبر زماني در خلق آثار هنري است كه در آن، مسيله تكرار زماني بيشتر توجه مي‌شود تا مسيله برخورد‌هاي بينافرهنگي دو ملت؛ تكراري كه كم و بيش از مسايلي سرچشمه مي‌گيرد كه دغدغه‌هاي دايمي بشر در زندگي‌اش بر روي زمين است و تفسيرهاي دگرگونه و متفاوت آدمي در پاسخ‌دهي به آنها و عدم دستيابي به اين مهم. در اين مقاله، دو اثر و جهان‌هاي آنها در روندي كه به آن اشاره شد، ردگيري مي‌شود و در بخش‌هاي پاياني مقاله، درباره نگاهي ازلي/ ابدي (كيهاني) به مقوله‌هاي مطرح‌شده در زمان جاودانه آن بحث مي‌شود.

The present article deals with two works from two different languages and two different historical eras that has the same theme of "facing evil". A structural analysis of the linguistic and literary similarities and differences shows a common structural narrative. From the point of view of semiology there are so many common features. Following that a hermeneutic point of view is used for the interpretation of the two texts. The main point in this article is having a different view toward comparative literature through force of time in which the repetition in time is more important than the differences between the two cultures. This repetition in time is one of the ceaseless concerns of human beings which produce different interpretations by human beings. In the present article the two works of art and their worlds are compared with each other. The last part deals with an eternal view toward the time period in which these two works of art were created.