اثر مواد اصلاح كننده آلي و معدني بر ميانگين وزن- قطر خاكدانه ها

Effects of organic and mineral amendments on mean-weight diameter of soil aggregates

با توجه به تاثير ساختمان خاك و پايداري خاكدانه ها بر فرسايش پذيري خاك و لزوم افزايش پايداري و مقاومت خاكدانه ها در برابر عوامل فرساينده اي مانند باد و آب، اين تحقيق روي نمونه خاك سطحي (عمق20-0 سانتي متر) جمع آوري شده از اراضي زراعي حساس به فرسايش آبي واقع در جنوب استان فارس انجام شد. آزمايش در قالب طرح كاملا تصادفي با 10 تيمار شاهد (بدون افزودن ماده اصلاح كننده)، گچ خالص، كاه و كلش خرد شده گندم، كود دامي، كاه و كلش همراه با گچ، كود دامي همراه با گچ هر كدام به ميزان يك درصد وزني، سيمان به ميزان 3/0 ، 6/0 و 9/0 درصد وزني و گچ همراه با سيمان به ميزان 9/0 درصد وزني و در 3 تكرار اجرا گرديد. يك، چهار و هفت ماه پس از اعمال تيمارها، ميزان خاكدانه هاي با اندازه هاي 53 تا 4000 ميكرومتر به روش الك تر اندازه گيري و ميانگين وزن- قطر آنها محاسبه گرديد. هفت ماه بعد از اعمال تيمارها، تيمارهاي كاه و كلش، كاه و كلش همراه با گچ و كود دامي همراه با گچ، به ترتيب 7/2، 5/3 و 4/1 برابر باعث افزايش ميانگين وزن- قطر خاكدانه ها در مقايسه با شاهد شدند. در مجموع، براساس نتايج اين تحقيق مي توان كاربرد كاه و كلش همراه با گچ، كاه و كلش تنها و كود دامي همراه با گچ را براي افزايش مقاومت در برابر فرسايش در خاك هاي مشابه با خاك مورد مطالعه پيشنهاد نمود.

Soil structure and aggregate stability affect soil erodibility. There is a necessity for increasing aggregate stability against erosive factors such as wind and water. This study conducted on surface soil samples (0-20cm) collected from agricultural land susceptible to erosion located in the south of Fars Province. The experimental design was CRD with 10 treatments of control plot (without addition of soil amendments), pure gypsum, chopped wheat straw, animal manure, wheat straw and gypsum, animal manure and gypsum (1% w/w), cement (0.3, 0.6 and 0.9% w/w), and gypsum and cement (0.9% w/w) in 3 replicates. Amounts of soil aggregates in 53-4000 µm sizes were determined by wet sieving and MWD was calculated after one, four and seven months. After seven months, the results showed that the wheat straw, wheat straw and gypsum, and animal manure and gypsum treatments 2.7, 3.5 and 1.4 times respectively increased the MWD compared to the control. Generally, based on the results of this study, application of wheat straw with gypsum, wheat straw and animal manure with gypsum for increasing the stability of similar soils is recommended.