بررسي تاثير عوامل زمين‎شناختي و برخي از خصوصيات شيميايي خاك در پراكنش گياه Frankenia hirsuta L. در مراتع شور و قليايي استان گلستان (مطالعه موردي: مرتع اينچه شوره‎زار)

The investigation of the effect microtopography factor and some of soil chemical characteristics on the distribution of Frankenia hirsuta plant in saline and alkaline rangelands of Golestan Province (

عوامل محيطي تاثير مهمي در پراكنش گونه‎هاي گياهي داشته و موجب استقرار آن‎ها در زيستگاه‎هاي متفاوت مي‌گردند. لذا به منظور تاثير عوامل زمين‎شناختي نقطه‌اي و برخي از خصوصيت‎هاي شيميايي خاك بر پراكنش گياه Frankenia hirsuta L. ، اين مطالعه در مرتع اينچه شوره‎زار در استان گلستان انجام شد. اين منطقه داراي خاك‌ شور با سفره آب زيرزميني بالا است و گياهان شورپسند در آن رويش دارند. براي تعيين برخي از خصوصيت‎هاي شيميايي خاك، نمونه‎برداري در مرحله‎ي گلدهي و از عمق صفر تا 30 سانتي‎متري از سه محدوده‎ي تحت چراي دام، قرق و همجوار (بدون حضور گونه‎ي Frankenia hirsuta) صورت گرفت. براي تعيين عوامل زمين‎شناختي (پستي و بلندي‎هاي خرد)، از متر استفاده شد. تجزيه‎ي آماري و مقايسه‎ي ميانگين داده‎هاي خصوصيت‎هاي شيميايي خاك با استفاده از نرم‎افزار SPSS نشان داد كه اختلاف معني‎داري بين Ec، ESP و SAR بين محدوده‌ي حضور اين گونه و محدوده‎ي همجوار (بدون حضور اين گونه) وجود دارد به‎طوري‎كه پراكنش آن به ميزان قابل توجهي وابسته به اين سه عامل، به خصوص شوري خاك است. تجزيه‎ي آماري و مقايسه ميانگين داده‎ها‌ي عوامل زمين‎شناختي با آزمون t-test نشان داد كه در دو محدوده‎ي قرق و تحت چراي دام اختلاف معني‎داري در عوامل زمين شناختي سطح خاك وجود نداشت. نتايج كلي نشان داد، در مرتع اينچه شوره‌زار گونه مذكور به طور معمول در مكان‌هايي كه از رطوبت بيش‎تر و شوري كم‎تري برخوردار است، پراكنش دارد.

Environmental factors have an important effect on the distribution of plant species which lead to their distribution in different habitates. Therefore, this study has been done for discovering the effect of microtopography factor and some of soil characteristics on the distribution of Frankenia hirsute. This region been has saline soil with low depth under ground water table and halophyte plants were grown in this area. In order to determine soil characteristics, sampling has been done in flowering stage, from depth of 0 to 30 cm of soil from three area including: under grazing of livestock, exclosure and adjacent area (without any Frankenia hirsuta). For the determination of microtopography. Statistical analysis and comparing of data, by the used of SPSS software, showed that there is significant differences among Ec (Electrical Conductivity), ESP (Exchangeable Sodium percentage) and SAR (Sodium Absorption Ratio) in the presence of this species and in areas without the presence of this species. So the distribution of this species had dependent to these 3 factors particularly saline soil. Statistical analysis and comparing of meam data,by means of t-test, showed that there was no significant differences between microtopography. Totaly, Frankenia hirsuta usually have the distribution in sites with more humidity and saline little.