تدبير منزل در حكمت متعاليه

Household Management in the Transcendent Philosophy

خانواده بعنوان خاستگاه و نخستين مرحله» زندگي اجتماعي از جايگاه مهمي در حكمت عملي برخوردار است. فلاسفه اسلامي نيز بتناسب زمانه خود توجه ويژه‌يي به اين موضوع داشته‌اند و دستورالعملهايي براي چگونگي مديريت خانواده و جايگاه آن و نيز نقش والدين و فرزندان ارايه داده‌‌اند. حكيم صدرالمتالهين گرچه شايد از نظر حجم و ظاهر، مباحث چنداني در اينباره نداشته است اما براساس چارچوب و روش فكري حكمت متعاليه و نيز مباحث پراكنده خود وي و پيروان و شارحان او، ميتوان نظام و دستورالعملهايي كارآمد درباره مديريت زندگي و خانواده استنباط و استخراج كرد. در اين نظام كه آنرا وجودشناسي فلسفي خانواده ميناميم، خانواده مثلثي است كه نقش و جايگاه هريك از اعضاي آن و خداوند بعنوان قانونگذار و قاضي آن، بدقت و بدان سياق ترسيم شده است كه ايفاي آن كمال آدمي را درپي مي‌آورد.

Family, as the first origin and stage of social life, holds an important place in practical wisdom. Islamic philosophers have also paid particular attention to this subject and, given the conditions of their own time, provided some instructions concerning family management, the place of family, and the roles of parents and children in family. Apparently, Mulla Sadra did not write much in this regard; however, based on the framework and method of the Transcendent Philosophy and the scattered discussions that he and his followers and commentators have written, one can infer a system and some instructions for desirable family management. In this system, which we call the philosophical ontology of family, family is regarded as a triangle in which the place and roles of each of its members and God as the legislator and judge have been so accurately explained that using it as a model will lead to man’s perfection.