اثر فرسايش خاك بر روي ويژگي هاي آناتوميكي چوب و پوست ريشه درخت ارس (Juniperus excelsa)

Effect of soil erosion on anatomical characteristics of root and bark of Juniperus excelsa

آناتومي چوب درختان علاوه بر تاثير پذيري از صفات والدين (ژن) متاثر از عوامل محيطي است. يكي از اين عوامل محيطي فرسايش خاك است كه تاثيرهاي قابل توجهي بر روي ويژگي هاي آناتومي چوب ريشه درختان دارد. درخت ارس (Juniperus excelsa) يكي از سوزني برگان بومي ايران و داراي ديرزيستي بالا بوده و در نتيجه مطالعه آناتومي چوب ريشه آن در دو حالت داخل و خارج از خاك مي تواند بيانگر اثرهاي فرسايش خاك بر روي ويژگي هاي آناتوميكي چوب ريشه اين گونه باشد. بدين منظور از پوست و چوب ريشه هاي چند درخت گونه ارس در داخل خاك و بيرون زده از خاك نمونه برداري و از آنها توسط ميكروتوم مقاطع نازك ميكروسكوپي تهيه و صفت‌هاي آناتوميكي آنها مطالعه و مقايسه شد. نتايج نشان داد كه حلقه هاي رويشي نمونه چوب ريشه داخل خاك از يك رديف چوب تابستانه تشكيل شده است و با شروع پديده بيرون زدگي از خاك در مقطع عرضي از ضخامت حفرات سلولي در بخش بهاره و تابستانه كاسته شده و سلول هاي چوبي در ظاهر ضخيم تر به نظر مي رسد و همچين بر مقدار چوب تابستانه افزوده مي شود. پارانشيم هاي طولي حاوي مواد رنگي سياه رنگ در بخش بيرون زده چوب ريشه به فراواني مشاهده مي شود. ضمناً با شروع پديده بيرون زدگي از ضخامت پوست بخش بيرون زده از خاك كاسته شده و ضخامت لايه آبكش و پريدرم آن به بزرگي ريشه داخل خاك نمي باشد.

In addition to genetic features, wood anatomy is affected by environmental factors. Soil erosion is among the environmental factors which greatly affect anatomical features of tree root wood. In this study, the effects of soil erosion on the anatomical properties of the root wood of Juniperus excelsa - an Iranian indigenous softwood with high longevity- inside the soil and exposed was investigated. The anatomical properties of roots and wood from trees selected from both from the inside of the soil and exposed were examined using micro-sections. Results showed that root wood under the soil contained one row of late-wood and as the root is exposed from the soil, the lumen thickness in both early-wood and late-wood decreased and appeared that the cells are thicker and the late-wood portion is increased. In the exposed roots, the axial parenchyma contains larger quantities of black color inclusions. By exposing of roots out of the soil, the thickness of bark of the exposed portion decreased and the thickness of phloem and periderm in exposed root was not as wide as in normal roots.