ارزيابي و مقايسه كيفيت زندگي بيماران مبتلا به هپاتيت B و C مزمن با افراد سالم در استان همدان

Assessment and Comparison of Health-Related Quality of Life in Chronic Hepatitis B and C Patients with Healthy Persons in Hamadan Province

مقدمه و هدف: هپاتيت مزمن مي تواند موجب محدوديت عملكرد جسمي، ذهني و نهايتاً كاهش كيفيت زندگي در بسياري از بيماران مبتلا به هپاتيت گردد. اين مطالعه با هدف تعيين كيفيت زندگي بيماران مبتلا به هپاتيت B وC مزمن مراجعه كننده به درمانگاه هپاتيت استان همدان در سال 1390 انجام شد. روش كار: اين مطالعه از نوع مورد- شاهدي بود كه در آن، كيفيت زندگي 64 بيمار مبتلا به هپاتيتB وC مزمن با استفاده از پرسشنامه SF-36 نمره دهي شد و بر اساس متغيرهاي سن، جنس، وضعيت تاهل، شغل، ميزان تحصيلات و محل سكونت با كيفيت زندگي 120 نفر در گروه شاهد مورد مقايسه قرار گرفت. علاوه بر متغير هاي فوق ارتباط كيفيت زندگي با سن، نوع هپاتيت ، مدت زمان بيماري، تعداد فرزندان، سابقه سو مصرف مواد مخدر و مرحله درمان در گروه بيماران بررسي گرديد. نتايج: نمره ابعاد مختلف كيفيت زندگي در گروه بيماران(19±42) به صورت معني داري از گروه شاهد(18±71) پايين تربود (05/0P < ) همچنين كيفيت زندگي بيماران هپاتيت مزمن بر اساس متغير هاي جنس، وضعيت تاهل، محل زندگي و در گروههاي شغلي بجز در كشاورزان به صورت معني داري از گروه شاهد پايين تربود (05/0P < ) و با افزايش سن ميزان كيفيت زندگي اين بيماران كاهش پيدا كرده بود. پايين ترين نمره كيفيت زندگي در گروه بيماران مربوط به ابعاد نقش عاطفي بود (36±26) و درد جسمي (27±55) بالاترين نمره را به خود اختصاص داد. كيفيت زندگي بيماران هپاتيت مزمن در انتهاي دوره درمان بالاتر بود (20±49) ولي تفاوت معني داري بين كيفيت زندگي اين بيماران براساس مرحله درمان مشاهده نشد. نتيجه نهايي: نتايج نشان داد كه با وجود روش هاي درماني و راهكارهاي مراقبتي جديد همچنان بيماران مبتلا به هپاتيت مزمن از كيفيت زندگي پاييني برخوردار هستند.

Introduction & Objective: Chronic hepatitis B and C will result in limitation of physical and mental functions which in turn reduce the quality of life (QOL) of the patients. The aim of this study was to determine the quality of life among chronic hepatitis B and/or C patients in Hamadan province from March 2011 to March 2012. Materials & Methods: A case- control study was done using SF-36 questionnaire (Persian ver-sion) scoring system for 64 chronic hepatitis B and/or C patients referred to Hamadan He-patic Clinic and they were compared with 120 controls referred to the Blood Transfusion Center in Hamadan. Different variables including gender, marital and job status, education and location were compared between the two groups. In addition, the correlation of QOL with age ,type of hepatitis(B or C),habit history, type of habitation, admission history, period of diagnosis, number of children and the stage of treatment were assessed among chronic hepatitis B and C patients. Results: All scores of the QOl among chronic hepatitis patients were significantly lower than those of control group(P < 0.05) , and also the QOL of chronic hepatitis QOL of chronic hepa-titis group was significantly higher than that of the case group(P > 0.05) but QOL among farmers in the case was higher than that of the control. The lowest score in chronic hepatitis patients related to emotional function (26?39), and the highest score was seen in pain vari-able (55?27) The score of QOL in the end of the treatment was high (49?20) however, the difference was not significant among patients based on treatment steps. Conclusion: According to this study, we suggest that despite of new treatment and care strategies; chronic hepatitis B and C patients still have lower QOL. (Sci J Hamadan Univ Med Sci 2013; 20 (2):150-158)