بررسي رابطه‌ي ويژگي‌هاي شخصيتي كارآفرينانه با صفات اخلاقي اسلامي(مطالعه موردي: دانشجويان مراكز آموزش عالي استان قم)

Study of the Relationship between Entrepreneurial Personality Characteristics and Islamic Moral Components

يكي از مسايل مهم و اساسي در مباحث اسلامي، موضوع اخلاق و اخلاقيات است كه در زمانه‌ي ما نيز از پرچالش‌ترين مباحث مديريتي، در اين حوزه مي‌باشد. از طرف ديگر، بخشي از پژوهش‌هايي كه به‌تازگي در زمينه‌ي كارآفريني انجام شده به بررسي مسايل مرتبط با اخلاق و كارآفريني مي‌پردازد. اين پژوهش‌ها به‌طور كلي به «كارآفريني اخلاقي»، «اخلاق كارآفرينانه» و «تاثير اخلاق در كارآفريني» تقسيم مي‌شوند. دسته‌ي سوم كه كم‌تر به آن توجه شده است، تاثير ارزش‌هاي اخلاقي در افزايش توان كارآفرينان را بررسي مي‌كند. باتوجه به اين‌كه تاكنون در اين زمينه پژوهش‌هاي اندكي انجام شده و جاي بررسي صفات اخلاقي اسلامي خالي مي‌باشد، در اين مقاله تلاش مي‌شود تا مهم‌ترين صفات اخلاقي مورد تاكيد اسلام كه از ديد محققان در كارآفريني تاثيرگذار هستند، شناسايي شده و ميزان همبستگي‌ آن‌ها با ويژگي‌هاي شخصيتي كارآفرينانه سنجيده شود. بدين منظور از دو پرسش‌نامه‌ي محقق ساخته كه حاوي 23و30 سوال بود استفاده شد. جامعه‌ي آماري پژوهش، دانشجويان مراكز آموزش عالي استان قم بوده و نمونه‌ي منتخب به تعداد 137نفر به‌دست آمد. نتايج به‌دست آمده از تحليل داده‌ها نشان داد كه برخي از ويژگي‌هاي كارآفرينانه مانند مركز كنترل دروني، توفيق‌طلبي، تحمل شكست با بسياري از صفات اخلاقي مانند غنيمت‌شمردن فرصت، بلندهمتي و مسووليت‌پذيري رابطه‌ي معنادار دارند. درنهايت، مدل مفهومي تطبيق ويژگي‌هاي شخصيتي كارآفرينانه و صفات اخلاقي اسلامي به‌دست آمد.

An important and fundamental issue in Islamic discussions is ethics as one of the most challenging topics in management. More importantly, some recent researches in the field of entrepreneurship have explored the area of ethics in entrepreneurship. These studies are generally divided into three categories of "ethical entrepreneurship", "entrepreneurial ethics", and "influence of ethics on entrepreneurship". The third category that has received less attention is the effect of moral values on entrepreneursʹ abilities. As since the research done so far in this field is scarce and there is little evidence for the Islamic moral components, attempt is made to identify the most important moral components that Islam has emphasized in entrepreneurship and then measure their correlation with entrepreneurial personality characteristics. Thus two questionnaires containing 23 questions for measuring entrepreneurial characteristics and 30 questions for measuring moral components were used. The statistical community of this study was the students of the higher education centers in the Province of Qom with over forty thousand people and a sample of 137 persons was selected. The results of data analysis showed that some entrepreneurial characteristics such as internal controls, need to succeed, and tolerance of failure have a meaningful relationship with many of the moral components such as efforts, opportunities, and responsibility. Finally, an adaptive conceptual model covering the entrepreneurial personality characteristics and Islamic moral components was obtained.