بررسي الگوي مصرف غذايي در دانش‌آموزان مدارس راهنمايي دخترانه شهر بيرجند

Birjand Girlsʹʹ secondary school studentsʹʹnutritional pattern

زمينه و هدف: الگوي تغذيه‌اي مناسب، نقش مهمّي در جهت تامين و حفظ سلامتي دختران دارد. يكي از الويت‌هاي وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشكي، آموزش تغذيه صحيح در دوران بلوغ مي‌باشد. آگاهي از الگو‌هاي تغذيه‌اي اين گروه سنّي، در طراحي و اجراي برنامه‌هاي تغذيه‌اي سودمند خواهد بود. مطالعه حاضر با هدف تعيين الگوي مصرف غذايي در دانش‌آموزان مدارس راهنمايي دخترانه انجام شد. روش تحقيق: در اين مطالعه توصيفي- تحليلي و مقطعي، تعداد 385 دانش‌آموز مدارس راهنمايي دخترانه بيرجند به روش چندمرحله‌اي تصادفي انتخاب شدند. ابزار جمع‌آوري داده‌ها شامل پرسشنامه مربوط به مشخصات فردي، يادآور 24 ساعته غذايي و دفعات مصرف در يك هفته گذشته بود. داده‌ها با استفاده از نرم‌افزار SPSS و آزمون كاي‌اسكوير و آناليز واريانس يك طرفه، در سطح معني‌داري 05/0P < تجزيه و تحليل شدند. يافته‌ها: 141 دانش‌آموز (6/36%) به طور روزانه صبحانه مصرف مي‌كردند. تعداد ميان‌ وعده‌هاي مصرف‌شده، در طيّ يك هفته گذشته 1/3±55/4 و بيشترين ميان وعده مصرفي، نان و پنير با 7/44% (172 نفر) و كمترين ميان وعده چيپس و پفك با 3/8% (32 نفر) گزارش شد. ميانگين دريافت گروه‌هاي غذايي در طيّ 24 ساعت گذشته شامل نان و غلات 27/2±92/4 (مقدار توصيه‌شده 6-11 واحد)، ميوه و سبزيجات 17/2±46/4 (مقدار توصيه‌شده 5-9 واحد)، شير و لبنيات 4/1±2 (مقدار توصيه‌شده 2-3 واحد)، گوشت و جانشين‌ها 5/1±9/2 (مقدار توصيه‌شده 2-3 واحد) بود. بين مصرف روزانه گوشت با شغل پدر و بين مصرف روزانه ميوه و سبزيجات با شغل مادر ارتباط معني‌داري ديده شد؛ همچنين بين ميانگين ميزان مصرف روزانه برخي گروه‌هاي غذايي با منطقه محل تحصيل و سطح تحصيلات مادر و پدر اختلاف معني‌داري ديده شد. نتيجه‌گيري: با توجه به يافته‌هاي اين تحقيق، آموزش به منظور اصلاح عادات غذايي با هدف انطباق با هرم راهنماي غذايي توصيه مي‌شود.

Background and Aim: Suitable nutritional pattern plays an important role in girlsʹ health. One of the priorities of Health, Treatment, and Medical training Ministry is training proper feeding during puberty. Understanding the proper feeding pattern for this age group will be advantageous in planning and performing nutritional menus. The present research was conducted to determine proper nutritional pattern in Birjand girlsʹ secondary schools. Materials and Method: In this descriptive- analytical and cross-sectional study, 385 students from Birjand girlsʹ secondary schools were chosen applying random sampling. Means of gathering data consisted of a three sectional questionnaire including demography, a 24-hour food reminder, and frequency of consumption during the previous week. The obtained data was analyzed using SPSS software, statistical tests X2 and one-way variance analysis at the significant level P < 0.05 Results: Findings showed daily breakfast consumption by 141 students (36.6%). Frequency of consumed between meals during the previous week was 4.55±3.1 and the mostly used between meal was bread and cheese by 44.7% (i.e.by 172 students).The least used between meal was chips and puffy candy by 8.3% (i.e.32 individual).Mean intake of foodstuffs during the 24 hours included 4.92±2.27 units of bread and corn(recommended dose=6-11 units), 4.46±2.17 units of fruits and vegetables (recommended dose=5-9 units), 2±1.14 units of dairy(recommended dose=2-3 units), and 2.9±1.5 units of meat and meat substitutes(recommended dose=2-3 units). It was found that there was a significant relationship between daily meat consumption and fatherʹs job/occupation; and between daily fruits and vegetables consumption and motherʹs. Besides, a significant difference was observed between some foods daily consumption, place of education, and either of parentʹs education level. Conclusion: Regarding the findings of the study, it is advisable to instruct the students in order to match their food habits with the food pyramid.