بررسي اثر آبياري تكميلي بر عملكرد و كارايي مصرف آب سه رقم جديد گندم

The effects of supplementary irrigation on yield and water use efficiency ofthree new wheat (Triticum aestivum L.) cultivars

چكيده كراس ’ ،‘W33g’) در پژوهش حاضر، به بررسي اثر اعمال مقدار و زمان آبياري تكميلي براي كمك به نياز آبي و عملكرد سه رقم گندم 1389 پرداخته شده است. آزمايشات در ايستگاه ليسيمتري تحقيقاتي شماره يك پرديس - 1388 و 90 - البرز‘ و ’بهار‘)، در دو سال زراعي 89 كشاورزي و منابع طبيعي دانشگاه رازي با بهرهگيري از ليسيمترهاي موجود، در قالب طرح فاكتوريل دو عامله و بر پايه طرح كاملاً تصادفي انجام گرفت. همه تيمارها تا مرحله گلدهي به ميزان يكسان آبياري شدند اما در مراحل بعدي، زمان و مقدار تيمارهاي آبياري تكميلي در قالب چهار تيمار متفاوت آزمايش گرديد. زمان اعمال تيمارهاي آبياري تكميلي گلدهي و دانهدهي به ترتيب مشاهده 50 درصد به گل رفتن بوتهها و مشاهده 26/ 27 و 1 / شروع دانه بستن 50 درصد سنبلهها بود. نتايج نشان داد كه بيشترين ميزان مشاركت آبياري تكميلي در سال اول و دوم بهترتيب 5 درصد كل آب مصرفي گياه است. بهطور متوسط در سال اول و دوم بيشترين عملكرد دانه محصول گندم از آن رقم ’كراس البرز‘ و مربوط به تيمار دو آبياري توام گلدهي و دانهدهي بهترتيب 4681 و 4804 كيلوگرم در هكتار بهدست آمد. در هر دو سال، رقم ’كراس البرز‘ نسبت به دو رقم ديگر تحت تيمار آبياري تكميلي يكسان، بيشترين كارايي مصرف آب را به خود اختصاص داد.

Abstract Two-year experiments was conducted to find the effect of value and times of supplementary irrigation on water requirement and yield production of three new wheat cultivar namely (‘W33g’, ‘Cross Alborz’ and ‘Bahar’) in three replicate randomized complete block factorial experiments since 2009-11. Experiments were performed at the Campus of Agriculture and Natural Resources of Razi University lysimetery research station No. 1. All treatments were irrigated with the same amount of water until flowering stage but the times and the value of supplementary irrigation was different in four treatments based on experiment design at next stages. Supplementary irrigation during the flowering, seedling and both conditions were applied, by observation 50 percent of flowering and seedling starting, respectively. The results showed that the highest supplementary irrigation contribution in the first and second year of study was 27.5 and 26.1 percent of total water use respectively. In the first and the second year of this study, the highest average yield production was obtained for ‘Cross Alborz’ under flowering and seedling supplementary irrigation treatments with 4681 and 4804 kg.ha-1, respectively.