به سوي چارچوب سياست زباني ملي

Towards the National Language Policy

زبان فارسي تنها زبان رسمي كشور ماست و در كنار آن چندين زبان و گويش ديگر نيز وجود دارد كه هر يك داراي تعدادي گويشور در نقاط گوناگون كشور است. زبان انگليسي به‌عنوان زبان جهاني و زبان عربي به‌عنوان زبان مذهبي نيز در برنامه‌هاي آموزش زباني ما جايگاهي دارند. برنامه‌ريزي در خصوص كاربرد و آموزش هريك از اين زبان‌ها درحوزه برنامه‌هاي سياسي دولت قرار دارد و در‌واقع از وظايف هر دولتي است. بديهي است كاربرد زبان فارسي، به‌عنوان زبان ملي، لزوم توجه به ديگر زبان‌هاي موجود در كشور را محدود نمي‌نمايد و در برنامه‌ريزي سياست زباني لازم است شان و كاربرد ديگر زبان‌ها نيز در كنار زبان فارسي تضمين شود. طي پژوهش‌هاي مقاله حاضر، بررسي برخي ازمهم‌ترين اسناد دولتي، همچون قانون اساسي، سند چشم‌انداز، اساسنامه سياست فرهنگي و فرهنگستان زبان، نشان‌داده كه در اكثر اين اسناد به برنامه‌هاي زباني چندان اشاره نشده و سندي مشخص و مخصوص سياست زباني، كه حاوي قوانين جامع مربوط به كاربرد و آموزش كليه زبان‌هاي موجود در ايران باشد، تدوين نشده است. لذا پيشنهاد اين مقاله تدوين سياستي منسجم و سنجيده در خصوص كاربرد و آموزش همه زبان‌ها و گويش‌هايي است كه ايرانيان به نوعي با آنها سروكار دارند. در اين مقاله، بخش‌هاي گوناگون چنين سندي پيشنهاد شده است، ضمن اينكه قانون اساسي و سند چشم‌انداز مرجع شاخص‌هاي لازم براي تدوين اين سياست در نظر گرفته مي‌شوند.

Persian is the only official language of our country,Iran,along with several other languages and dialects, each with some speakers. Moreover both English as an international language and Arabic as a religious one have some positions in our linguistic programs. Planning for teaching each of them are among governmentʹs political programs and therefore is among the responsibilities of a government. As the language is a cultural element for the people of each community, the policies devised for that are very important as well. In our society, Persian language has been accepted as the national language and it is used in official and social usage and education. It goes without saying that using Persian language as national language does not mean that the other languages and dialects do not deserve to be paid attention. The language policy devised and used by the government about all languages in Iran needs to guarantee the status and usage of all other languages along with Persian. The present article aims to examine the most important official documents for the state of language policy. The results show that in most of the documents some linguistic programs can be referred but in a scattered manner. The present article suggests the compilation of a deliberate and integrated policy making for all the languages and dialects in Iran. Therefore such linguistic framework can precisely reflect the state of national language (Persian), other languages, English and Arabic