ارزيابي روش‌هاي مختلف درون‌يابي در پهنه‌بندي شوري آبِ زيرزميني، با استفاده از تكنيك Cross-Validation (مطالعه موردي: دشت شهركرد)

Interpolation Methods in Evaluating the Groundwater Salinity Zonation, using Cross-Validation Technique (Case study: Lowland Shahrekord)

برداشت بي‌رويه آب‌هاي زيرزميني و افزايش آلودگي‌هاي زيست‌محيطي در نتيجه رشد روزافزون جمعيت، منجر به افزايش املاح و كاهش كيفيت آب‌هاي زيرزميني شده است. يكي از شاخص‌هاي مهم در بررسي وضعيت كيفيت آب‌هاي زيرزميني، هدايت الكتريكي است. افزايش هدايت الكتريكي نه تنها موجب كاهش كيفيت آب آشاميدني مي‌شود بلكه خسارت‌هاي جبران‌ناپذيري را بر خاك و كيفيت محصولات كشاورزي وارد مي‌كند. هدف اين تحقيق ارزيابي دقت روش‌هاي زمين‌آمار كريجينگ معمولي (OK)، كريجينگ ساده (SK) و روش‌هاي معين شامل روش عكس فاصله (IDW) با درجات 1 تا 5، روش درون‌ياب موضعي (LPI) و درون‌ياب عام (GPI) براي پهنه‌بندي شوري آب‌هاي زيرزميني دشت شهركرد است. با استفاده از تكنيك Cross-Validation با معيار آماري MAE و MBE، ارزيابي روش‌هاي مختلف زمين‌آمار صورت گرفت. نتايج نشان داد كه روش كريجينگ معمولي با مدل نمايي به دليل دارا بودن MAE و MBE پايين‌تر (09/0=MBE و 57/65=MAE)، با كمترين خطا و انحراف نسبي همراه است. بررسي‌هاي انجام‌شده نشان داد كه همبستگي مكاني خوب بين داده‌هاي اندازه‌گيري شده در نقاط مختلف دشت شهركرد وجود دارد، به گونه‌اي كه مدل نيم‌تغيير‌نماي تجربي با شعاع تاثير حداكثر 12 كيلومتر و داراي برابر 33 درصد است. در نهايت، روش كريجينگ معمولي به عنوان مناسب‌ترين روش ميان‌يابي در تهيه نقشه تغييرات مكاني شوري دشت شهركرد انتخاب شد.

Irregular utilization of groundwater and increasing environmental pollution, which leads to the population growth causes decreasing the quality of mineral water. Among the important indicators of the quality status of groundwater, is electrical conductivity. Increasing the electrical conductivity leads to low-quality water and soil too. This study aimed to evaluate the accuracy Geostatistics methods Ordinary Kriging (OK), Simple Kriging (SK), and deterministic ones, Inverse Distance Weighting (IDW) with grades 1 to 5, Local Polynomial Interpolation (LPI) and Global Polynomial Interpolation (GPI), using Cross-Validation Technique MAE and MBE statistical criteria for evaluating different methods of Geostatistical. The results showed that ordinary Kriging with exponential model due to having lower MAE and MBE (MBE= -0.09 and MAE=65.57) and the least errors, is the relative deviation. Studies showed that good spatial correlation between the sizes of data making in different parts of the Shahrekord Plains has been changed. Therefore, half a view of an experimental model with a radius of 12 km. and C/Sill equals to 33 percent. Finally, the ordinary Kriging has been selected as the most appropriate method for mapping Shahrekord plain lands. Keywords: Electrical conductivity, Interpolation, Kriging, Geostatistical, Lowland, Shahrekord