تاثير سطوح مختلف آموزشي بر رشد اقتصادي در كشور ايران

The Impact of Different Levels of Education on Economic Growth in Iran

بر اساس مطالعات تجربي تاثير سطوح مختلف آموزشي بر رشد اقتصادي در كشورهاي مختلف يكسان نيست. هدف اين پژوهش بررسي تاثير سطوح مختلف آموزشي بر رشد اقتصادي در كشور ايران بود. تحقيق حاضر از نوع كاربردي بوده و براي برآورد مدل از روش خودرگرسيون برداري و مدل تصحيح خطا استفاده شده است. جامعه آماري پژوهش كشور ايران و نمونه آماري داده هاي فصلي دوره زماني 1386- 1375 بود. براي بررسي پايايي متغيرها از آزمونهاي ريشه واحد ديكي- فولر تعميم يافته و فيليپس و پرون استفاده شده و نشان دهنده آن است كه متغيرها جمعي از درجه صفر يا يك هستند. تجزيه و تحليل با استفاده از آزمونهاي يوهانسون- يوسيليوس و عليت گرنجري صورت گرفت. نتايج نشان داد كه در بلندمدت سطوح تحصيلي عالي، راهنمايي و ابتدايي به ترتيب بيشترين تاثير را بر رشد توليد ناخالص داخلي كشور داشته اند. شاغلان داراي تحصيلات دوره متوسطه تاثير معنا داري بر رشد اقتصادي نداشته اند. در كوتاه مدت و بلندمدت يك رابطه عليت يكطرفه از سطوح مختلف آموزشي به استثناي شاغلان داراي سطح تحصيلي دوره متوسطه به رشد اقتصادي وجود دارد، ولي رشد اقتصادي عليت گرنجري سطوح مختلف آموزشي نيست. به طور كلي، يافته ها حاكي از آن است كه در بلندمدت توسعه فرصتهاي آموزشي در سطوح عالي، راهنمايي و ابتدايي به ترتيب بيشترين تاثير را بر رشد اقتصادي خواهد داشت كه بيانگر اهميت بالاي آموزش عالي در تسريع رشد اقتصادي كشور است. همچنين، با افزايش نرخ باسوادي شاغلان رشد اقتصادي افزايش خواهد يافت.

According to the empirical studies, the effect of different levels of education on economic growth is not identical in various countries. The objective of this research was to examine the effects of different levels of education on economic growth in Iran. This study is an applied research and the estimation of the model is done using VAR and VECM approach. The statistical population is Iran and the sample is the quarterly data during the period 1996-2007. The Augmented-Dickey-Fuller (ADF) and Phillips and Perron (PP) unit root tests were used to verify the stationary of the variables which indicate that the variables are I(0) or I(1). The analyses were done using Johansen and Juselius and Granger causality tests. According to the results, in the long-run, higher education, lower secondary and primary levels had the strongest effect respectively on the growth of GNP in Iran. The workers with upper secondary and pre-university education levels did not have significant effect on economic growth in the long-run. In the short-run and long-run, there is a unidirectional causal effect from all education levels except upper secondary and pre-university to economic growth and the economic growth does not Granger cause education levels. Overall, the results showed that, in the long-run, development of educational opportunities at higher, lower secondary and primary levels will respectively have the strongest impact on economic growth, indicating growth enhancing role of higher education in Iran. The economic growth will also increase with literacy rate. Keywords: Education, Economic Growth, VAR, Granger Causality, JEL Classifications: I21, O47, O52.