بررسي رابطه بارندگي و توليد علوفه سالانه مهمترين گياهان مرتعي منطقه خشكه رود ساوه- استان مركزي

Relationship between rainfall and annual forage production of important range species (Case study: Khoshkerood –Saveh)

هر يك از گونه‌‏هاي مرتعي در ماه‌هاي فصل چرا و سالهاي مختلف توليد معيني دارند. بدون شناخت ويژگيهاي توليدي گياهان يك مرتع در طول دوره چرا، برنامه‏ريزي و مديريت مرتع و دام مقدور نمي‏باشد. بنابراين شناخت توليد سالانه و ماهانه تيپ هاي مختلف مرتعي اساساً براي مديريت كارآمد و موثر مراتع ضروريست. ايـن مهم بـا تعيين رابطه بيـن ميزان توليـد علوفه گياهـان و متغيرهاي اقليمـي مؤثر بر آنها به ويژه در عرصه? ?سـهلالوصول ميگردد. به همين منظور مقادير توليد علوفه سـا?نه گونههاي مهم در قرق تحقيقاتي خشكه رود ساوه طي سـالهاي 89-1387با روش قطـع و توزين? ?اندازهگيري شـد. ميزان بارندگي ماهانه منطقه در اين فاصله زماني نيز با اسـتفاده از داده‌هاي ايستگاه هواشناسي سينوپتيك ساوه ?و براسـاس دادههاي بارندگي ماهانه، مقادير تجمعي باران در زمسـتان و بهار در هر سـال مورد? ?محاسـبه قرار گرفت و رابطه ميان توليد و بارندگي زمستانه، بهاره و ماههاي مختلف زمستان و بهار به طور جداگانه بررسي گرديد. تجزيه و تحليل آماري با استفاده از نرم افزار Minitab انجام شد. نتايج نشان داد كه ميزان بارندگي فصل زمستان بر توليد گونه‌هاي گياهي? ?چندسـاله تاثير معنيدار نگذاشـته است. ولي بارندگي تجمعي زمستانه و بهاره بر ?توليد علوفه گياهان تحت بررسـي متفاوت عمل نموده است. به-طوري كه رابطه معني‌داري بين توليد گونه‌هاي علفي (Stipa hohenackeriana و Poa sinaica) و ميزان اين بارندگي ديده نشد، ولي توليد علوفه گونه‌هاي بوته‌اي (Artemisia sieberi و Salsola laricina) با ميزان اين بارندگي رابطه معني‌دار و مثبتي داشتند. همچنين بين بارندگي تجمعي ماههاي اسفند و فروردين و توليد سالانه گونه‌هاي مورد بررسي رابطه معني دار وجود داشت.

Each of the range species has certain production in different months and years of grazing seasons. Without understanding the production characteristics of species during grazing season, planning and livestock management is not feasible. Therefore, understanding the annual and monthly production of different rangeland types is essential for efficient and effective management of livestock grazing. Consequently, relationships between forage production and climatic variables should be studied. For this purpose, annual forage production was measured in research exclosure of Khoshkerood-Saveh during 2007-2010 by clip and weigh method?. Monthly rainfall in this period was calculated using Saveh synoptic station data and then the amount of cumulative rainfall in winter and spring of each year was calculated. Afterward, the relationship between production and winter and spring rainfall as well as rainfall of different months of winter and spring was studied separately. Statistical analysis was performed using Minitab software. Results showed that winter rainfall had no significant impact on the production of perennial species. However, cumulative rainfall in winter and spring showed different effects on forage production of the species. In other words, a significant relationship was observed between the production of Artemisia sieberi and Salsola laricina and rainfall while no significant relationship was recorded between the production of Stipa hohenackeriana and Poa sinaica and rainfall. Also, there was a significant relationship between cumulative rainfall in March and April and annual production of the species