قابليت تلفيق آموزش اخلاق پزشكي در طول دوره باليني دانشجويان پزشكي از ديدگاه اعضا هيات علمي باليني

The Possibility of Including Medical Ethics Courses in the Clinical Training of Medicine Students: Academic Members’ Viewpoints

زمينه و هدف: باتوجه به اهداف والاي آموزش اخلاق پزشكي به نظرمي آيدبرنامه كنوني دوره آموزشي پزشكي توان لازم رابراي تغييرنگرش ورفتار ندارد.ازاين رو ممكن است رهيافت هاي ديگري در فراگيري اخلاق پزشكي در طول دوره باليني در برنامه درسي ، مورد توجه قرارگيرد. هدف اصلي اين مطالعه بررسي ضرورت وامكان ارايه درس اخلاق پزشكي در طول دوره باليني پزشكي بوده است. روش كار: اين مطالعه به روش كيفي (پديدارشناسي) با رويكردمطالعه موردي انجام شده است. شركت كنندگان اعضاي هيات علمي دانشكده پزشكي تهران بودند.نمونه گيري مبتني برهدف بوده، داده هاي مطالعه ازطريق مصاحبه عميق با اعضاي هيات علمي دردفتر گروه آموزشي واز طريق بحث گروهي متمركز با اعضاي هيات علمي گروه آموزشي اخلاق پزشكي و مركز تحقيقات اخلاق پزشكي دانشگاه علوم پزشكي تهران درسالن كنفرانس دانشكده پزشكي ، جمع آوري شده اند. متن مصاحبه هاي استخراج شده به روش تجزيه وتحليل محتوا، موردتحليل قرارگرفتند. كدهاي مفهومي از آن استخراج و به شش مفهوم اصلي وزير مفهوم هاي مربوطه دسته بندي شدند. يافته ها: نتايج حاصل ازتحليل داده هادربخش ضرورت، شامل مضمون هاي ضرورت ارايه درس اخلاق پزشكي درطول دوره باليني، آشنايي عملي وكاربردي با موضوعات اخلاق پزشكي،هم زماني آموزش و به كارگيري مباحث اخلاق پزشكي درمواجهه بابيمار ،مفيدوموثرتربودن ارايه درس اخلاق پزشكي درطول دوره باليني،تجربه كردن موضوعات اخلاقي ورفتاراساتيددرمدت طولاني تر در محيط باليني، تيوري نبودن بسياري ازمباحث اخلاق پزشكي مي باشد.ودربخش چالش ها، آشنايي ناكافي مدرسين بامباحث اخلاق پزشكي وشيوه انتقال آن،مشكلات اجرايي برنامه وناملايمات ومشكلات سيستم آموزشي،تاثيرخلا فرهنگي دربرنامه ريزي،كمبوداساتيد مجرب وكارآمد و عامل به اخلاق پزشكي ودربخش امكان پذيري، امكان پذيربودن ارايه درس اخلاق پزشكي درطول دوره باليني،آموزش اساتيد به منظور آشنايي با اين مباحث و شيوه انتقال آن به دانشجو، برنامه ريزي وتهيه محتواي آموزشي اخلاق پزشكي متناسب بادوره باليني وفرهنگ ،سنت ومذهب،استفاده از اساتيدباليني متعهد به اخلاق پزشكي،استفاده ازتجربه وعدم استفاده مستقيم ازبرنامه هاي آماده كشورهاي بيگانه مي باشد. نتيجه گيري: ارايه درس اخلاق پزشكي در طول دوره باليني براي دانشجويان پزشكي باتوجه به استمرار آموزشي وانتقال عملي وتجربي دربرخورد با موضوعات اخلاق پزشكي با تغييرنگرش ورفتاربراي كاهش ناسازگاري هاي حرفه ايي، امري ضروري بنظرمي آيدوباتوجه به ظرفيت هاي موجوداز جمله فرهنگ غني اسلامي ووجوداعضاي هيات علمي مجرب باليني وآگاه وعامل به موضوعات اخلاق پزشكي ونيزتوانمندي سيستم آموزشي وامكانات موجود ارايه درس اخلاق پزشكي در طول دوره باليني پزشكي امكان پذيرخواهدبود.

Background & Objective: In spite of supreme goals of Medical Ethics Education, it seems that the current Medical curriculum does not have the sufficient capability of influencing attitude and behavior. The main purpose of this study was to evaluate the necessity and possibility of including medical ethics courses in the clinical training period. Methods: This qualitative study was performed with a case study approach. Subjects were the academic members of faculty of Medicine in Tehran University of Medical Sciences. In depth interview and focused group discussion were used fore data collection. Data analysis was performed using text analysis analytical method. Retrieved conception codes were classified as six main conceptions and related sub-conceptions. Results: Data analysis for the necessity part resulted in the necessity of including Medical Ethics in clinical training, applied familiarity with medical ethics issues, simultaneous education and clinical application of medical ethics issues, beneficial effect of including medical ethics as a course in the clinical period, long-term experience of ethics issues and teachersʹ behaviors in clinical setting and non-theoretical aspect of some ethics issues. Main issues in the challenges part were insufficient familiarity of teachers with ethics subjects and ways to transfer them, administrative problems of program implementation, problems of educational system, the impact of cultural shortage in programming and shortage of skilled lecturers in medical ethics. In relation to the possibility, main issues were the possibility of including medical ethics in the clinical period, training teachers for ethics subjects and presenting them to the students, programming and preparing course contents in accordance with the society’s culture, tradition and religion, using experienced and skilled teachers and avoiding direct use of programs designed in foreign countries. Conclusion: Including medical ethics courses in the clinical training period in order to decrease professional problems seems to be necessary. Moreover, considering the potentials of our society it is possible to consider medical ethics courses in our Medical Education. Key Words: Medical ethic, Education, Faculty Members, Medical Students