علل و عوامل شكل گيري پديده كشف حجاب در دوران پهلوي

The Causes and Factors for the Formation of the Unveiling Phenomenon in the Pahlavi Era

رضا‌شاه، مدعي بود كه وقتي مردم لباس متحدالشكل بپوشند و كلاه پهلوي بر سر گذارند و نسبت به ‌اعتقادات ديني سست شوند، متمدن خواهند شد. براين اساس، به ستيز با نمادهاي سنتي و ديني، نظير لباس و پوشاك سنتي پرداخت. رضاشاه، فكر متمدن شدن ايران را از آغاز سلطنت خود در سر مي‌پروراند و متحدالشكل كردن لباس در سال 1307‌، و نوع پوشش اعضاي خانواده‌ شاه، مويد اين واقعيت بود. اما سفر تركيه اين تلقي را تقويت كرد و رضاشاه بعد از مسافرت تركيه از رفع حجاب زنان و آزادي آنها صحبت كرد. در 17 دي 1314 كشف حجاب به ‌صورت علني اعلام شد. انتشار اين خبر موجب تشديد واكنش‌هاي اجتماعي شد. از جمله اين واكنش‌ها حادثه مسجد گوهرشاد بود. در اين مقاله، تلاش بر اين است كه به ‌اين سوال پاسخ داده شودكه علل و زمينه و پيامد‌هاي كشف حجاب در ايران چيست؟ پاسخ به ‌اين سوال را براساس اين فرضيه ارايه مي شود كه به ‌دليل مقاومت زنان و روحانيون در برابر رژيم، كشف حجاب درايران به ‌نتيجه نرسيد. بنابراين،‌در پژوهش حاضر، تلاش بر ريشه‌يابي ‌مقوله كشف حجاب است. ابتدا، به ‌ريشه‌هاي كشف حجاب در ايران پرداخته مي‌شود و در ادامه به ‌نتايج و پيامدهاي آن اشاره خواهد شد.

In recent centuries, one of the aims of western colonizers in Iran has been to attack religious and traditional values including "the hijab of women". The measure of Reza Shah against the hijab of women, imitating the western culture, was a tangible and harsh example of this cultural attack. Reza Shah claimed that if people wear unified clothes and Pahlavi hats and if their religious beliefs weaken, they will become civilized. On this basis, struggling against traditional and religious symbols such as traditional clothes and their wearing was a necessary measure. Reza Shah thought of “civilizing” Iran from the beginning of his reign. The unification of clothes in 1928 and the attire of the Shahʹs family members and other symptoms confirmed this fact. Reza Shahʹs trip to Turkey reinforced this viewpoint and after this trip, Reza Shah raised the issue of the freedom of women and of unveiling them. January 8, 1936 was the day in which Iran moved into the arena of “civilizing”. On this day the ban on hijab was publicly announced, and the spreading of this news aggravated social reactions including the Goharshad Mosque uprising. This paper aims to answer this question: what are the causes, background and consequences of the unveiling in Iran? The answer to this question is based on the assumption that due to the resistance of women and ulama in front of the regime, the ban of hijab was not successful in Iran.