مطلوبيت رويشگاه هاي مرتعي طالقان از نظر تامين نياز روزانه واحد دامي

Favorability of habitat rangelands of Taleghan to provide daily requirement for animal unit

يكي از نياز هاي اساسي در برنامه ريزي سيستم هاي چرا، آگاهي از مطلوبيت مراتع از نظر تامين نياز روزانه واحد دامي چرا كننده در مرتع مي باشد. از اينرو در پژوهش حاضر، مطلوبيت مراتع ييلاقي طالقان كه در موقعيت جغرافيايي 36 درجه و 5 دقيقه و 20 ثانيه تا 36 درجه و 21 دقيقه و30 ثانيه عرض شمالي و 50 درجه و 20 دقيقه و 5 ثانيه تا 51 درجه و 11 دقيقه و 22 ثانيه طول شرقي در110 كيلومتري شمال غرب تهران قرار دارد، از نظر تامين نياز نگهداري واحد دامي در مراحل مختلف رشد مورد بررسي قرار گرفت. براي اين منظور چنانچه مقدار انرژي متابوليسمي در واحد وزن پوشش گياهي بيشتر از 8 مگاژول، به عنوان خيلي مطلوب؛ كمتر از 5 مگاژول، نامطلوب (مطلوبيت كم) و بين 5 تا 8 مگاژول، به عنوان مطلوب در نظر گرفته شد. همچنين تيپ هاي كه مقدار پروتيين خام در واحد وزن پوشش گياهي آنها بيشتر از 7 درصد باشد، خيلي مطلوب؛ بين 5 تا 7 درصد، به عنوان مطلوب و كمتر از 5 درصد بود، نامطلوب (مطلوبيت كم) در نظر گرفته شدند. نتايج مذكور نشان مي دهد، با توسعه رشد گياهان مرتعي و نزديك شدن به مراحل پاياني رشد، از مطلوبيت تيپ هاي گياهي براي تامين نياز انرژي متابوليسمي روزانه واحد دامي كاسته مي شود. هيچ يك از تيپ هاي گياهي از نظر تامين نياز انرژي متابوليسمي واحد دامي چرا كننده در مراتع منطقه، در وضعيت نامطلوب قرار ندارند. مطلوبيت تيپ هاي گياهي از نظر تامين نياز پروتيين خام واحد دامي در مراحل پاياني رشد مرتع، كمتر از مطلوبيت آنها در مراحل اوليه رشد مرتع و اواسط فصل رويش است. در 98/44 درصد از سطح مراتع منطقه در اواخر فصل رويش، مقدار پروتيين خام در واحد وزن پوشش گياهي كمتر از 5 درصد مي باشد. بنابراين مراتع ياد شده در وضعيت نامطلوب قرار داشته و قادر به تامين نياز روزانه واحد دامي چرا كننده در مراتع منطقه نمي باشند و توصيه مي شود كه در اين مرحله از رشد، براي حفظ وضعيت تغذيه اي دام، از مكمل هاي غذايي استفاده شود. بنابراين زمان چرا در نياز روزانه دام موثر است و لازم است براي هر مرحله رشد، نياز روزانه محاسبه گردد.

One of the important necessities for grazing systems is informed for favorability of rangelands to provide daily requirement of grazing animal. Therefore in this study, favorability of habitat rangelands of Taleghan; that is spread in 39? , 50´ , 20" to 36?, 21´ , 30" north latitude and 50?, 20´, 5" to 51?, 11´, 22" east length in 110 kilometer from west of north of Tehran; to provide daily requirement of grazing animal in different grazing season stages, is determined. For this purpose, if the amount of metabolism energy in weight unit of plant type, was more than 8 Mj/KgDM, the plant type is considered very desirable; but if it had less than 5 Mj/KgDM, it is undesirable and if metabolism energy in weight unit of plant type was between 5-8 Mj/KgDM, it is desirable. Also, if the amount of crude protein in weight unit of plant type, was more than 7%, the plant type is considered very desirable; but if it had less than 5%, it is undesirable and if metabolism energy in weight unit of plant type was between 5-7%, it is desirable. The results showed; with progress of phonological stages, favorability of habitat rangelands became less. But, none of the plant types to provide daily requirement of grazing animal in different grazing season stages, were undesirable. Also the results showed; favorability of habitat rangelands to provide crude protein requirement of grazing animal, in the end of grazing season, is less than the first and middle of grazing season. In the 44.98% of rangelands of Taleghan, the amount of crude protein in weight unit of plant type, in the end of grazing season was less than 5%. Therefore in this situation, these rangeland to provide crude protein requirement of grazing animal are undesirable and recommend that supplement alimentary used for protection of status of animal requirement. Therefore, the time of grazing is effective on daily requirement and it is necessity to determine animal requirement in each phenoligical stages. It is clear that forage quality is changed with variation of weather, but due to the expense of determination forage quality is very high, can use the results of this research for estimate of animal requirement in different years.