تحليل عدم قطعيت در تعيين جرم مخصوص رسوبات ته نشين شده در مخازن سدها

Uncertainty Analysis for Determining Density of Deposits in Damsʹʹ Reservoirs

چكيده جرم مخصوص رسوبات ته نشين شده در مخزن سد تابع متغيرهاي زيادي از قبيل خصوصيات فيزيكي ذرات رسوب، ميزان تراكم لايه هاي رسوب ته نشين شده و سياست هاي بهره برداري از مخزن است. تمام اين شاخص ها داراي عدم قطعيت بوده كه در نتيجه تعيين جرم مخصوص رسوبات ته نشين شده در مخزن سد نيز داراي عدم قطعيت خواهد بود. در اين مقاله سعي شد ابتدا عوامل موثر بر جرم مخصوص رسوبات ته نشين شده در مخزن سدها طبقه بندي شوند و سپس مباني روش دلتا به عنوان يكي از معروفترين روش هاي تحليل عدم قطعيت بيان گردد. به منظور تبيين نحوه تحليل عدم قطعيت به روش دلتا، يك مطالعه موردي نيز بر اساس داده هاي ميداني سد مخزني كني واقع در شمال ايالت كلرادو صورت گرفت. هدف از اين مطالعه تعيين جرم مخصوص ذرات رسوب ته نشين شده و ضريب تغييرات آن در مخزن سد پس از گذشت 15 سال از بهره برداري است. نتايج اين تحقيق حاكي از آن است كه جرم مخصوص رسوبات ته نشين شده در مخزن سد مذكور در حدود 6/125 ± 1267 (انحراف معيار ± متوسط جرم مخصوص) كيلوگرم بر متر مكعب برآورد شده و اين در حالي است كه در بازه زماني 15 سال از شروع بهره برداري، ضريب تغييرات محاسبه شده براي تعيين جرم مخصوص رسوبات در مخزن سد برابر با 9/9% مي باشد.

Abstract Density of deposits is bounded on different variables e.g. physical properties of sediment particles, rate of depositsʹ layer compaction and type of reservoir operation. These criteria have uncertainty and so the specific weight of deposits has the same problem. In this paper, the effective factors that influence the density of deposits in the reservoirs had been classified and then the basic concept of Delta method was stated as one of the popular techniques for analysis of uncertainties. Further, the case of Kenny reservoir in the White River basin at northern Colorado was selected to determine the specific weight of deposits in the reservoir and the coefficient of variation. The results of this investigation indicate that in the case of Kenny Reservoir the density of deposits is 1267 ±125.6 (Mean± SD) kg/m3, and the coefficient of variation of specific weight for accumulated deposits equals 9.9% for the period of 15 years of reservoir operation.