برازش مدل‌هاي آماري به داده‌هاي ماكزيمم و مينيمم درجه حرارت شهرستان گرگان

Fitting statistical models to the data set of maximum and minimum temperatures of Gorgan

تغييرات اقليمي يكي از مشكلات امروز بشر است و تهديدي براي كره خاكي به‌حساب مي‌آيد كه شناسايي و پيش‌بيني عناصر آن در جهت مديريت شرايط بحران اهميت بسياري دارد. از اين‌رو پيش‌بيني و تخمين درجه حرارت براي هر منطقه به‌عنوان يكي از مهم‌ترين پارامترهاي اقليمي در استفاده بهينه (الگوي مناسب براي بهره‌برداري) از منابع طبيعي محسوب مي‌گردد و لازم است مطالعاتي در اين زمينه صورت گيرد تا هم در مديريت بحران درست عمل كنيم و هم پيش‌بيني درستي از وضعيت جوي انجام دهيم. در اين مقاله مدل‌بندي و پيش‌بيني ماكزيمم و مينيمم درجه حرارت شهرستان گرگان براساس اطلاعات مربوط به 20 سال گذشته انجام گرفت و پس از حذف اثر فصلي روند و تغييرات نامنظم از سري مشاهده‌ها، يك مدل آماري (p,d,q ; P,D,Q)ARIMA تعيين گرديد. در جهت شناسايي بهتر مدل تعيين شده، باقي‌مانده‌ها و خطاها مورد بررسي قرار گرفته و ضرايب مدل برآورد شدند. سرانجام با استفاده از مدل به‌دست آمده مقادير آتي ماكزيمم و مينيمم درجه حرارت شهرستان گرگان تا سال 1393 پيش‌بيني شد و مشاهده گرديد كه ماكزيمم و مينيمم درجه حرارت در سال‌هاي آينده روند افزايشي خواهد داشت.

Change in climate is one of the common problems of the present human society and is considered a threat and a disaster for the world. Therefore to study and prediction of its elements, for the disaster management is extremely necessary. Due to importance of temperature prediction as one of the most important climatic parameters, its study is necessary to manage the crisis and prediction of the weather condition. Based on information gathered for the last twenty years, a time-series model has been proposed to forecast the minimum and maximum temperatures of Gorgan. Following the elimination of seasonal effects, trend and irregular variations, an ARIMA model was presented. To ascertain the properties of the proposed model, residuals and errors were examined and the model coefficients were estimated. Using the obtained model, the minimum and maximum temperatures from 1391 to 1393 were forecasted. Finally, it became clear that there will be an increase in the minimum and maximum temperatures in the coming years.