مقايسه تاثير مداخلات برنامه قلب سالم اصفهان بر روند مصرف برخي اقلام غذايي در افراد سيگاري و غير سيگاري

The effect of Isfahan Healthy Heart Program on food trend in smokers and non-smokers

زمينه و هدف: الگوي غذايي نادرست و مصرف سيگار از عوامل مهم در ايجاد بيماري‌هاي قلبي- عروقي است. انجام مداخلات در كاهش بار بيماري‌ها از جمله بيماري‌هاي قلبي- عروقي، اهميت زيادي دارد. مطالعه حاضر، به منظور مقايسه تاثير مداخلات برنامه قلب سالم اصفهان بر روند مصرف برخي اقلام غذايي در افراد سيگاري و غير سيگاري انجام شد. مواد و روش‌ها: اين مطالعه يك مطالعه مداخله‌اي جامعه‌نگر بود كه در شهرستان‌هاي اصفهان و نجف‌آباد انجام شد. نمونه‌ها 4719 نفر افراد بالاي 19 سال بودند كه به روش چند مرحله‌اي، خوشه‌اي تصادفي انتخاب شدند. به منظور ارزيابي وضعيت تغذيه از پرسش‌نامه بسامد خوراك كيفي شامل 48 گويه غذايي استفاده گرديد. براي تجزيه و تحليل اطلاعات از آزمون‌هاي 2?، آناليز واريانس يك‌طرفه و آناليز كوواريانس استفاده شد. يافته‌ها: اگر چه مصرف چربي‌هاي حيواني (002/0 = P)، غذاي آماده (0001/0 < P)، نوشابه (0001/0 < P)، شيريني‌ها (006/0 < P) و لبنيات چرب (0001/0 < P) به طور معني‌داري در سيگاري‌ها بيشتر و مصرف ميوه و سبزي كمتر بود (02/0 = P) و از طرفي روند مصرف روغن جامد، چربي‌هاي حيواني، گوشت قرمز، شيريني‌ها، نوشابه و غذاي آماده در پايان مطالعه نسبت به سال پايه در هر دو گروه به طور معني‌داري كاهش و روند مصرف روغن مايع و زيتون، گوشت سفيد، ميوه و سبزي افزايش يافته است (در كليه موارد 001/0 < P)، ولي بين سيگاري‌ها و غير سيگاري‌ها در طي سال‌هاي مداخله به جز در لبنيات پر چرب، تفاوت معني‌داري وجود نداشت. نتيجه‌گيري: اگر چه در ابتدا و انتهاي مطالعه، رژيم غذايي افراد غير سيگاري سالم‌تر از افراد سيگاري به نظر مي‌رسيد، ولي بهبود روند مصرف مواد غذايي هم در سيگاري‌ها و هم در غير سيگاري‌ها، تاثير مثبت مداخلات تغذيه‌اي بر رژيم غذايي هر دو گروه را نشان داد.

Aim and Background: Unhealthy dietary pattern and smoking are two major risk factors for cardiovascular disease. Community based intervention program is important to reduce the burden of disease such as cardiovascular disease. The aim of this study is comparing the effect of intervention on food trend in smoker and non smokers. Methods and Materials: This interventional study was a community based trial on 4719 adults aged over 19. Subjects were chosen by multistage cluster random sampling method. A validated 48-item food frequency questionnaire was used to assess the dietary behaviors. Data analysis was done using chi-square, one-way analysis of variance (one-way ANOVA) and analysis of covariance (ANCOVA). Findings: Consumption of animal fats (P < 0.01), fast foods (P < 0.0001), soft drink (P < 0.0001), sweets (P < 0.004), and whole dairy products (P < 0.0001) were significantly higher in smokers. Fruit and vegetable consumption was significantly less than non-smokers and also the trend of hydrogenated oil, animal fat, red meat, sweets, soft drink, and fast foods consumption significantly was decreased and the trend of non-hydrogenated oil , olive oil, white meat, fruit, and vegetable consumption significantly increased (all P < 0.0001). However, the trend of change in smokers and non-smokers during intervention years was not statistically significant except in the whole dairy products consumption. Conclusions: Trend of food consumption has been improved in both smokers and non-smokers. Although at both beginning and end of the study, dietary pattern of non-smoker was healthier than smokers, the positive effect of nutritional intervention on dietary pattern was noticeable in both groups.