ارزيابي توانمندي زمين گردشگري مكان هاي ژيومورفولوژيكي

Evaluating the Geo-tourism Capabilities of Existing Geosites in Kandovan Village

ژيوتوريسم به معناي گردشگري جغرافيايي است كه به طور ضمني بر ويژگي هاي زمين شناسي و ژيومورفولوژيكي به عنوان بستر كليه فعاليت هاي انساني و خصيصه هاي جغرافيايي تاكيد دارد. از اين رو رسالت ژيوتوريسم در مقايسه با انواع ديگر توريسم پايدار، حفظ كاراكترهاي جغرافيايي يك مكان است. به جاي تمركز بر يك بعد خاص از تجربه سفر مانند محيط، فرهنگ و...، ژيوتوريسم جنبه هاي گوناگوني از تجربه هاي يك سفر را شامل مي شود. بنابراين ژيوتوريسم علاوه بر معرفي توان هاي صحيح از يك مكان ژيومورفولوژيكي براي جذب گردشگر، سعي در افزايش دانش توريست دارد و همراهي افراد محلي در فرايند بازديد از مكان هاي ژيومورفولوژيكي نيز باعث مي شود كه توريست از بازديد خود رضايت كامل داشته باشد و از طرف ديگر اين سفر نهايت فايده را براي بهبود زندگي افراد محلي دارد و در نهايت، محيط به بهترين نحو و بدون هيچ گونه آسيبي مورد استفاده قرارمي گيرد. هدف ژيوتوريسم در پايداري كل منطقه و حفظ خصوصيات جغرافيايي مكاني كه مورد بازديد قرار مي گيرد، متجلي مي شود و منجر به تقويت و افزايش مكان هاي ژيومورفولوژيكي مي شود كه شامل محيط، ميراث فرهنگي و رفاه ساكنان آن شده موجبات توسعه پايدار منطقه نمونه گردشگري را فراهم مي سازد. با اين رويكرد هدف از تحقيق حاضر ارزيابي تعدادي از ژيوسايت هاي موجود در روستاي كندوان با استفاده از روش ارزش علمي و ارزش افزوده مي باشد. اين روستا از توابع شهرستان اسكو و در 62 كيلومتري جنوب غرب شهر تبريز واقع شده است. روستاي كندوان يكي از سه روستاي صخره اي جهان مي باشد با اين امتياز كه هنوز روح زندگي در آن جاري است. روستاي مذكور با وجود پتانسيل ژيوتوريستي به لحاظ واقع بودن در دامنه هاي غربي كوهستان سهند از منابع باستان شناختي و همچنين آب و هوايي و پديده هاي ژيومورفولوژيكي نيز برخوردار است ولي هنوز داراي جايگاه مناسبي در داخل و خارج از كشور نيست. لذا در راستاي اهداف پژوهش حاضر، اطلاعات مورد نياز از طريق منابع كتابخانه اي و عمليات ميداني جمع آوري شده و با استفاده از روش ارزش علمي و ارزش افزوده مورد تجزيه و تحليل قرار گرفته است. به طوري كه در روش پژهشي مقاله حاضر ارزش اكولوژيكي، زيباشناختي، فرهنگي، ارزش اقتصادي و ارزش علمي ژيوسايت هاي مورد مطالعه به صورت كمي مورد بررسي قرار گرفت. نتايج حاصل از بررسي ها نشان مي دهد كه ارزش علمي ژيوسايت هاي موجود ارجحيت بالايي نسبت به ارزش افزوده در آن ها مي باشد و اين مسيله نشانگر عدم سرمايه گذاري هاي جهت يافته در ايجاد زيرساخت ها، معرفي پديده هاي ژيوتوريستي و بي توجهي آژانس هاي داخلي براي برگزاري تورها در مناطق نمونه گردشگري است. همچنين مشخص شد كه خانه هاي صخره اي از نظر ارزش افزوده و ارزش علمي نسبت به ساير ژيوسايت هاي موجود در ارجحيت بالايي هستند كه از زيباشناختي و سطح جذابيت بالاي خانه هاي صخره ا ي نشات مي گيرد.

Geo-tourism is geographical tourism that implicitly relies on geology and geomorphology characteristics as a ground for human activities and geographical features. So Geo-tourism mission compared to other sustainable tourisms is to preserve geographical characters of a place. Geo-tourism involves different aspects of experience of travel instead of emphasizing on one special aspect of traveling experiences like environment, culture and etc. Thus in addition to introduction of accurate capabilities of a geomorphologic place for attraction of tourists, Geo-tourism tries to increase tourist knowledge and it leads to accompaniment by local individuals in process of visiting geomorphologic places to the satisfaction of tourists. On the other hand, the journey should be useful in improvement of local people life and finally it should be employed in best manner without any damages. The purpose of Geo-tourism should be manifested in sustainability of total region and preservation of geographical characteristics of the visited place and it should lead to empowerment and increase of geomorphologic areas including environment, cultural heritage and welfare of the residents providing ground for sustainable development of touristic area. By this approach, the purpose of this paper is to evaluate a number of existing Geosites of Kandovan village by using the scientific and value added models. Kandovan is located at 62 km South West of Tabriz in Osku County. Kandovan is one of the three rocky villages in the world with this advantage that still there is life. Despite its geo-tourism potential, and being located in the western slopes of Sahand Mountain, Kandovan possesses archeological resources, the climatic and geomorphologic phenomena. But still it does not have a right position inside and outside of the country. Therefore, in the line of the goals of this paper, the data have been collected by library resources and field operations and have been analyzed by scientific value and value-added methods. Ecological and aesthetic aspects, cultural, economic and scientific values of the studied geosites have been investigated quantitatively in this research. The results show that the scientific value of the existing geosites is higher than their value added. It indicates a lack of directed investment in establishing infrastructure, introduction of the geo-tourism phenomena and inattention of domestic agencies for organizing tours. It was also identified that rocky homes, in terms of value added and scientific value, have higher priorities than any other existing geosites due to the aesthetic aspect and attractiveness of these houses.