توسعه كاربري كشاورزي فارياب با استفاده از فرآيند تحليل سلسله مراتبي (مطالعه موردي: حوزه آبخيز سد قشلاق، غرب ايران)

Development of irrigation farming using analytic hierarchy process (Case study: Gheshlagh dam watershed, western Iran)

فعاليت هاي انسان محيط زيست را تحت تاثير قرار مي دهد و از اينرو ضرورت برنامه ريزي براي بهينه-سازي فعاليت هاي انساني در سرزمين احساس مي شود. مديران و برنامه ريزان از روش هاي متفاوتي در ارزيابي سرزمين استفاده مي كنند. بديهي است روش هايي كه بيشتر با واقعيت محيطي تطابق داشته باشند مي توانند برنامه هاي كارآمدتري ايجاد كنند. هدف از انجام اين مطالعه بكارگيري روش تحليل سلسله مراتبي به منظور ارزيابي توان زيست محيطي سرزمين براي توسعه كاربري كشاورزي فارياب مي باشد. بدين منظور پس از جمع آوري و تهيه اطلاعاتي فيزيكي، بيولوژيكي، اقتصادي و اجتماعي، از پارسل A حوزه آبخيز سد قشلاق نقشه سازي آن ها در محيط سيستم اطلاعات جغرافيايي انجام گرفت. در مرحله بعد بر اساس روش تحليل سلسله مراتبي معيارهاي ارزيابي و ارزشگذاري گرديدند. با تهيه نقشه معيارها، همپوشاني نقشه ها در محيط GIS جهت تهيه نقشه نهايي ارزيابي توان زيست محيطي سرزمين براي توسعه كاربري كشاورزي فارياب صورت پذيرفت. نتايج نشان داد كه كمتر از ده درصد از كل مساحت منطقه توان مطلوب براي توسعه كاربري كشاورزي فارياب را دارد كه در قسمت هايي از شرق منطقه واقع شده است.

Application of land use planning to optimize human activities is seen as an efficient tool to manage his activities on the environment. Managers and users take advantage of various methods to manage human activities across the lands. Obviously, the application of those methods which consider land realities in more details may result in most feasible plans for land use planning. The objective of this study is land use planning using Analytical Hierarchy Process (AHP) for irrigation farming purpose in parcel A of Gheshlagh dam watershed in Kurdistan province, western Iran. Geographical Information System (GIS) was used to map the collected data for each criterion considered in AHP method for the study area. Then, the produced maps were weighted using expertise’ opinion on each of the criteria. The weighted maps were applied to AHP for zoning the study area from suitability point of view for irrigation farming. The results showed that less than ten percent to the study area showed a suitable capability for irrigation farming, which was mostly concentrated in the eastern part within the study area.