معرفي انتقادي، متن شناسي و نقد متني حماسه ناشناخته شاهنامه اسدي

Introduction, Critical Textology and Textual Criticism of Asadi’s Shahnameh

شاهنامه اسدي حماسه 24 هزار بيتي بزرگي منسوب يا سروده شاعري با كنيه «اسدي» است كه در ادامه خط سير حماسه ملي در شاهنامه رخ مي دهد. مضمون اصلي آن روايت كهن لشكركشي سليمان به ايران و تقابل او با رستم و كيخسرو و تكرار الگوي نبرد رستم با فرزندانش به طور ناشناخته است. متن، ساختار اپيزوديك و شخصيت هاي اصلي متعدد دارد. مضامين ويژه افسانه ها در آن برجسته شده و خاستگاه غالب روايات آن، ادبيات شفاهي است. شواهد تشيّع شاعر در متن روشن است. با توجه به سبك ادبي و زباني، محتوا، روايت اثر و ماده تاريخ موجود در يكي از نسخ، تاليف متن احتمالاً در قرن نهم (سال 809 ه. ق.) پايان يافته است. در اين جستار، پس از معرفي متن و شناسايي خاستگاه روايات آن در ادبيات شفاهي و بررسي ساختار روايي حماسه، ارزش‌هاي زباني ادبي آن در يك گزارش سبكي- در سه لايه واژگاني، نحوي و بلاغي- ارايه شده است.

Asadi’s Shahnameh is a great epic consisting of twenty-four thousand distiches and is attributed to Asadi or another poet of the same nickname. This work was created in the same line of development as Ferdowsi’s Shahnameh. The main theme is the old campaign of Soleym?n to Iran to confront with Rostam and Keykhosrow and to repeat the pattern of Rostam’s battles with his children in a state of anonymity. The text structure is episodic with numerous central characters. The narratives are for the most part derived from oral literature. Textual evidence demonstrates that the poet is Shiite. The narrative content, chronogram as well as the literary and linguistic style of one of the manuscripts reveal that the text was written in the ninth century (probably 809 A.H.). The article first introduces the text and the origin of its narratives in oral literature; it then proceeds with the study of the narrative structure of the epic using three available manuscripts dating back to the thirteenth and fourteenth centuries (A.H.). Textology and Textual Criticism have been employed as the research methodology. The literary and linguistic features of the text have also been examined at three levels: lexical, syntactic and rhetorical.